Giải thích các thuật ngữ trong EASY

Khi đọc các tài liệu hoặc app luyện EASY như POH Easy, mẹ thường gặp rất nhiều thuật ngữ trong EASY viết tiếng anh hoặc viết tắt tương đối khó hiểu với người mới bắt đầu.

Ví dụ như mẹ sẽ không hiểu catnap và nút chờ là gì trong khi hai từ này lại được sử dụng rất phổ biến trong cộng đồng EASY.

Hiểu được điều đó nên POH đã tổng hợp các thuật ngữ trong EASY mẹ thường gặp và giải thích ý nghĩa của chúng giúp mẹ trong bài viết dưới đây.

Phương pháp EASY là gì?

Trước khi mẹ quyết định sử dụng app luyện EASY hay tự tìm hiểu và nuôi con theo EASY thì đầu tiên mẹ nên hiểu rõ phương pháp EASY là gì.

EASY là một trình tự sinh hoạt gồm các hoạt động theo thứ tự sau:

- EAT - Ăn: Bữa ăn của con là bước đầu tiên trong trình tự.

- ACTIVITY - Hoạt động: Sau khi ăn, con sẽ được thức, vỗ ợ hơi, chơi các trò chơi, vệ sinh cá nhân hoặc tương tác với bố mẹ.

- SLEEP - Ngủ: Khi con đã chơi đủ thời gian, con sẽ được thực hiện trình tự ngủ và đi ngủ. Sau khi ngủ dậy, con sẽ được ăn cữ ăn tiếp theo, chứ không phải là ăn xong mới ngủ hoặc vừa ăn vừa ngủ.

- YOUR TIME - Thời gian của mẹ: Trong khi con ngủ, mẹ có thể nghỉ ngơi, thư giãn, hút sữa hoặc làm việc nhà...

Trình tự sinh hoạt này sẽ được lặp đi lặp lại từ khi con ngủ dậy buổi sáng cho đến khi con bắt đầu giấc ngủ đêm, đêm con ngủ theo nhu cầu và không thực hiện EASY nữa.

Tùy theo giai đoạn và dấu hiệu của con mà mẹ sẽ lựa chọn lịch sinh hoạt EASY phù hợp với trẻ.

Ví dụ như phương pháp EASY 3 - lịch sinh hoạt EASY 3 tiếng thường được áp dụng với bé từ 0-3 tháng tuổi. EASY 3 có nghĩa là một chu kì ăn - chơi - ngủ của con sẽ kéo dài trong 3 tiếng gồm thời gian thức (ăn + chơi) khoảng 45 phút đến 1 tiếng và con sẽ dành 2 tiếng còn lại để ngủ.

Đặc điểm giấc ngủ của con

Mục tiêu của EASY là thiết lập cho con nếp sinh hoạt khoa học để con có thể tự ngủ, ngủ xuyên đêm, có giấc ngủ đêm dài, chất lượng giúp con phát triển toàn diện cả về thể chất và trí tuệ. Vì thế để có thể thực hành EASY tốt, mẹ nên tìm hiểu về giấc ngủ của bé.

Một giấc ngủ của trẻ sơ sinh thường bao gồm nhiều chu kỳ bao gồm các giai đoạn ngủ NREM (ngủ sâu) và REM (ngủ nông) nối tiếp nhau, mỗi chu kỳ thường kéo dài khoảng 30-45 phút.

Đó là lý do vì sao các mẹ thường thấy con ngủ say được một lúc thì ngọ nguậy, ọ ẹ, khóc rồi ngủ tiếp hoặc tỉnh giấc luôn.

Còn đối với các bé đã theo EASY ổn định, con có thể ngủ qua các chu kỳ ngủ mà không hề tỉnh dậy vì con đã có thể tự chuyển giấc thành thạo để nối các giấc ngủ ngắn 30-40 phút thành giấc ngủ dài 1,5-2 tiếng.

Chuyển giấc trong EASY là gì? Chuyển giấc là khả năng con có thể tự mình chuyển từ chu kỳ ngủ này sang chu kỳ ngủ khác mà không bị gián đoạn giấc ngủ.

Con có thể sẽ khóc một chút nhưng khi được mẹ hỗ trợ, con có thể ngủ lại ngay và hoàn thành cữ ngủ đủ thời gian theo lịch sinh hoạt.

Mẹ có thể tìm hiểu thêm REM trong EASY là gì cũng như các kiến thức về giấc ngủ của con tại bài viết REM sáng ở trẻ sơ sinh.

Các thuật ngữ thường được sử dụng trong EASY

Sleeptime, waketime là gì? (Wake time là gì?)

Hai từ này thường được viết tắt là “st” và “wt” và mẹ sẽ gặp rất nhiều trong các tài liệu nói về EASY.

-  St trong EASY là gì: “St” là viết tắt của “sleep time” nghĩa là thời gian, “tổng st” là tổng thời gian ngủ trong ngày của con.

- Wt trong EASY là gì: “Wt” viết tắt cho “waketime” - thời gian thức của con, thời gian này được tính từ khi con bắt đầu dậy ăn, thực hiện các hành động ợ hơi, thay bỉm... cho đến khi mẹ đặt con ngủ cữ tiếp theo.

Mẹ cũng có thể thấy các mẹ EASY thường chia sẻ về vấn đề “kéo wt” (kéo dài thời gian thức) để con đủ mệt để ngủ dễ dàng hơn. Cách thường gặp nhất để kéo wt là cho con tập tummy time.

Tummy time là gì?

Tummy time chính là cho con tập nằm sấp trên một mặt phẳng an toàn với sự theo dõi của bố mẹ.

Bài tập này không chỉ giúp con phát triển nhóm cơ ở cổ, đầu vai và các kĩ năng vận động, mà còn giúp con nhận thức về thế giới rõ ràng hơn khi mắt con sẽ được nhìn xung quanh thay vì nhìn thẳng khi được đặt nằm ngửa.

Mẹ cũng có thể kéo wt cho con bằng cách chơi đùa cùng bé, cho bé nghe nhạc hoặc bế con đi xung quanh nhà.

Mẹ sẽ nhanh làm quen với các thuật ngữ trong EASY khi hiểu rõ nghĩa của chúng

Nút chờ trong EASY là gì?

“Nút chờ” hiểu đơn giản nhất là khoảng thời gian mẹ theo dõi tiếng khóc của con mà không làm gì cả, để giải mã đúng nhu cầu của con và hỗ trợ con nếu cần.

Nút chờ trong EASY được tính từ lúc con bắt đầu khóc to cho đến khi mẹ đáp ứng nhu cầu của con hoặc con tự nín khóc.

Nút chờ thường được áp dụng khi con khóc do khó chuyển giấc, mẹ sẽ lắng nghe và giải mã tiếng khóc của con.

Có khi con chỉ khóc vài tiếng là tự ngủ lại được, đôi khi tiếng khóc của con là do đầy hơi đau bụng và con cần mẹ vỗ ợ để có thể ngủ tiếp...

Thay vì cứ thấy con khóc là chạy vào dỗ ngay mà không thực sự hiểu con đang cần gì, mẹ nên sử dụng nút chờ để lắng nghe con, và nút chờ cũng là cơ hội để con có thể học cách tự chuyển giấc thành thạo.

Mẹ có thể sẽ nhầm lẫn giữa việc áp dụng nút chờ và phương pháp để bé khóc - phương pháp luyện ngủ CIO, nhưng thực tế thì nút chờ là một bước trong phương pháp này.

CIO trong EASY là gì?

Vậy CIO trong EASY là gì? CIO là viết tắt của cụm từ Cry It Out, nghĩa là để cho con khóc, nhưng cách thực hiện phương pháp này hoàn toàn không phải là cứ để mặc con khóc một mình mà mẹ không làm gì.

Thay vào đó, mẹ sẽ áp dụng nút chờ với thời gian tăng dần và vào hỗ trợ con nín khóc sau mỗi nút chờ.

Đầu tiên là nút chờ ngắn từ 1-3 phút, sau đó mẹ kéo dài lên 5 phút, 7 phút rồi có thể tăng lên 10 - 15 phút vào những ngày tiếp theo.

Khi mẹ kiên nhẫn áp dụng phương pháp CIO đúng cách thì con sẽ dần học được cách tự chuyển giấc và chìm vào giấc ngủ mà không cần mẹ hỗ trợ.

>> Kinh nghiệm sử dụng “nút chờ” 

Nút chờ đối với trẻ sơ sinh 0 đến 10 tuần tối đa là 5 phút mẹ nhé!

Catnap trong EASY là gì?

Catnap là gì?

Dịch sát nghĩa thì catnap là “ngủ như mèo”, trong EASY thì thuật ngữ “nap” nghĩa là giấc ngủ ngày của con và “catnap” dùng để chỉ các giấc ngủ ngày quá ngắn dưới 45 phút của bé.

Mặc dù cùng nói về sự gián đoạn giấc ngủ ngày của con nhưng catnap và việc chuyển giấc chưa tốt không giống nhau.

Nếu con tỉnh dậy khóc nhưng có thể ngủ lại sau khi mẹ áp dụng nút chờ và hỗ trợ thì đó là do con chưa tự chuyển giấc được.

Còn nếu con tỉnh dậy và thức đến hết nap dù được mẹ hỗ trợ, thì đó là catnap.

Catnap làm đảo lộn lịch sinh hoạt và ảnh hưởng xấu đến chất lượng giấc ngủ của con, vì thế chữa catnap điều các mẹ EASY rất quan tâm.

4s5s trong EASY là gì? 

Trước khi tìm hiểu xem 4S 5S là gì thì mời mẹ đọc qua một chút về “trình tự ngủ”.

Trình tự ngủ là các hoạt động được thực hiện theo thứ tự cố định trước khi con vào giấc ngủ để “thông báo” với con là đã đến giờ đi ngủ. Khi đã quen với trình tự ngủ, con sẽ bớt quấy khóc và dễ đi vào giấc ngủ hơn.

4S

4S trong EASY là trình tự ngủ 4S bao gồm 4 bước:

- Sleep routine: Thực hiện thủ tục trước khi đi ngủ bằng các hành động giống nhau và lặp đi lặp lại trước mỗi cữ ngủ của con

- Swaddling: Quấn chặt bé bằng quấn chuyên dụng

- Sitting: Ngồi im và bế con trong phòng tối

- Shush pat: Vỗ con theo nhịp ổn định và phát ra tiếng shuuu để trấn an bé.

5S

5S trong EASY là trình tự ngủ 5S gồm 5 bước:

- Swaddling: Quấn chặt bé bằng quấn chuyên dụng

- Side position: Đặt bé nằm nghiêng

- Shush: Phát ra tiếng shuuu hoặc dùng tiếng ồn trắng để trấn an bé

- Swinging: Bế con và đung đưa nhẹ nhàng

- Sucking: Cho con mút tay hoặc ngậm ti giả

Ti giả là dụng cụ trấn an bé thường được sử dụng trong trình tự 4S và 5S

Wind down trong EASY là gì? Wind down là gì?

Wind-down thường được viết tắt là wd nên rất nhiều mẹ thắc mắc không biết “wd trong EASY là gì?”.

Wind-down có nghĩa tiếng Việt là thư giãn, trong EASY thì từ này được dùng để chỉ khoảng thời gian con được bế vác và dựa vào người mẹ, mẹ có thể hơi ngả người để con tựa chắc chắn hơn.

Trong lúc này, mẹ sẽ bật tiếng ồn trắng, hát ru hoặc đung đưa nhẹ người để con dần dần thả lỏng và thư giãn.

Đây là bước quan trọng trong tất cả các trình tự ngủ, con nên được thư giãn và thả lỏng (nhưng chưa ngủ) trước khi mẹ đặt con xuống giường. Sau đó mẹ ra khỏi phòng và để con tự chìm vào giấc ngủ.

Nếu con ọ ẹ hoặc khóc, mẹ áp dụng nút chờ và có thể hỗ trợ con theo 4S hoặc 5S nếu cần.

Vậy là mẹ đã biết wind-down là gì, nhưng để hiểu kĩ hơn, mời mẹ tham khảo thêm thông tin trong bài Wind-down và trình tự ngủ cho trẻ sơ sinh nhé!

Cluster Feeding là gì?

Cụm từ này nghĩa là cho con ăn liên tục theo nhu cầu của con bất cứ khi nào bé đòi mà không quan tâm đến giờ giấc. 

Thuật ngữ cluster feed trong EASY lại thường được dùng với nghĩa là bữa ăn bổ sung của con sau giấc ngủ cuối ngày để con tích trữ năng lượng cho giấc ngủ đêm.

Theo lịch sinh hoạt EASY, thường thì sau khi thức dậy sau nap cuối ngày, con không ăn như các nap khác, mà bữa ăn sẽ được lùi về thời gian trước khi con ngủ đêm.

Tuy nhiên, nếu con thức dậy và đòi ăn, mẹ có thể cho con ăn một chút sữa - đó gọi là cluster feed, sau đó con vẫn ăn cữ sữa trong trình tự ngủ đêm như bình thường.

Con sẽ luôn được ngủ đủ giấc khi sinh hoạt theo lịch EASY phù hợp

Ara là gì trong EASY?

ARA là viết tắt của các từ:

- Awareness (nhận thức mơ hồ) 

- Rejection (từ chối) 

- Acceptance (chấp nhận)

ARA chỉ khoảng thời gian con làm quen với một thói quen, lịch sinh hoạt hay bất kì thứ gì đó mới. Giai đoạn ARA là thời gian con cần để thích nghi với nhũng thay đổi

Con sẽ phản ứng với điều đó đúng theo thứ tự như trên. Nghĩa là ban đầu con sẽ mơ hồ chấp nhận, nhưng hôm sau con nhận biết và từ chối thực hiện bằng cách phản kháng hoặc khóc dữ dội.

Và nếu mẹ kiên trì, làm đúng cách thì vài ngày sau con sẽ bắt đầu chấp nhận thói quen mới.

ARA không chỉ xảy ra khi mẹ đổi lịch sinh hoạt từ EASY 3 lên EASY 4, hay từ EASY 4 lên EASY 2-3-4... mà con còn có thể ARA khi phải cai ăn đêm, cai ti mẹ hay luyện tự ngủ…

Và để giúp con Easy dễ dàng nhanh chóng nhất sau 2 tuần, ba mẹ tham khảo ngay POH Easy (0-1 tuổi) nhé.