Rủi ro và ưu điểm của phương pháp sinh mổ

Sinh mổ hay sinh thường là lựa chọn an toàn nhất?

Nếu mẹ không gặp biến chứng sức khỏe gì trong thai kỳ hay quá trình chuyển dạ thì sinh thường là một lựa chọn an toàn hơn so với sinh mổ. 

Điều này không chỉ đúng với thai kỳ hiện tại mà còn đúng với tất cả các thai kỳ sau này của mẹ vì nếu lựa chọn phương pháp sinh mổ thì mẹ có thể phải đối mặt với nhiều biến chứng hơn. Chưa kể lựa chọn sinh thường còn tốt cho khả năng sinh sản của mẹ trong tương lai.

Vết sẹo sinh mổ được nhiều mẹ trân trọng và ví như là "huy chương vàng" của mẹ khi sinh con.

Trước khi tìm hiểu về những lưu ý trước khi sinh mổ thì mẹ cũng nên biết rằng tất cả các cuộc phẫu thuật đều tiềm ẩn một số rủi ro nhất định, và sinh mổ là một cuộc đại phẫu thuật ở vùng bụng và vùng chậu. Sinh mổ có thể kéo theo các biến chứng và khiến mẹ cần phải tiếp tục nhập viện điều trị sau khi sinh con.

Tuy nhiên các mẹ sinh mổ lần đầu hiếm khi phải đối mặt với các biến chứng nguy hiểm này, nhất là đối với các trường hợp sinh mổ có kế hoạch và mẹ có sức khỏe tốt, ổn định.

Đôi khi sinh mổ là lựa chọn cần thiết để cứu sống mẹ bầu và em bé. Ngay cả khi mẹ đang chuyển dạ sinh thường nhưng có diễn biến bất ngờ khiến quá trình chuyển dạ sinh thường không thể tiếp tục diễn ra nữa. Thì mẹ cũng có thể sẽ phải mổ cấp cứu để đảm bảo an toàn tốt nhất cho cả hai mẹ con.

Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể yêu cầu mẹ phải lựa chọn giữa một trong hai phương pháp sinh thường hoặc sinh mổ. Nếu bác sĩ dự đoán quá trình sinh thường của mẹ cần dùng đến một số biện pháp hỗ trợ như kẹp forcep hoặc ống giác (ventouse) để đưa em bé ra ngoài. 

Những biện pháp hỗ trợ này cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro, vì thế mẹ và bác sĩ sẽ cùng bàn bạc và cân nhắc giữa các rủi ro này và rủi ro có thể xảy ra khi mẹ sinh mổ.

Có thể mẹ sẽ rất khó để lựa chọn, nhưng mẹ bắt buộc phải cùng bác sĩ cân nhắc lợi ích, rủi ro của hai phương pháp và đưa ra quyết định cuối cùng tốt nhất đối với tình trạng của mẹ. 

Lựa chọn trước khi cơn chuyển dạ diễn ra sẽ giúp mẹ có nhiều thời gian để tập trung suy nghĩ kĩ càng hơn, vì thế mẹ nên bàn bạc trước với bác sĩ về vấn đề này.

Rủi ro khi sinh mổ mẹ có thể phải đối mặt

Đau đớn

Nếu sinh mổ, mẹ có thể sẽ cảm thấy đau trong một thời gian dài sau khi sinh con và mất nhiều thời gian để hồi phục sức khỏe hơn so với phương pháp sinh thường. 

Nhiều mẹ còn phải học cách ngồi dậy sau khi sinh mổ hay tập đi sau khi sinh vì những cơn đau co dạ con hay đau vết mổ kéo đến khi thuốc tê hết tác dụng. Trong giai đoạn hồi phục, mẹ có thể sẽ bị đau vết mổ trong vài ngày đầu và khó chịu ở vùng bụng trong khoảng 1 tuần hoặc lâu hơn thế.

Mẹ sinh mổ có thể sẽ cần nhiều thời gian hồi phục sức khỏe hơn mẹ sinh thường.

Những đau đớn do ca phẫu thuật sinh mổ mang đến có thể ảnh hưởng đến các hoạt động hàng ngày của mẹ. Khoảng 10% phụ nữ sau khi sinh cảm thấy đau bụng kéo dài sau khi phẫu thuật và có không ít người thường xuyên phải sử dụng thuốc giảm đau.

Mất máu

Mẹ sinh mổ mất nhiều máu không? 

Các mẹ sinh mổ sẽ mất nhiều máu hơn các mẹ sinh thường vì máu sẽ chảy rất nhiều tại thời điểm mẹ phẫu thuật. Tuy quá trình này được các bác sĩ thực hiện phẫu thuật quản lý nhưng mẹ vẫn có thể phải đối mặt với rủi ro mất máu nhiều hơn dự kiến.

Đôi khi mẹ cần phải được truyền máu nếu mất máu quá nhiều. Điều này nghe qua thì có vẻ đáng sợ nhưng mẹ cũng không nên lo lắng quá vì các bác sĩ sẽ giúp mẹ kiểm soát tốt tình hình.

Nhiễm trùng

Trước khi phẫu thuật sinh mổ, các mẹ sẽ được cung cấp một liều kháng sinh để giảm nguy cơ nhiễm trùng, tuy nhiên vẫn có một số mẹ bị nhiễm trùng sau khi sinh mổ.

Mẹ nên chăm sóc vết mổ thật cẩn thận để tránh tình trạng nhiễm trùng nguy hiểm.

Ba loại nhiễm trùng chính mà các mẹ sau khi sinh mổ thường gặp đó là:

• Nhiễm trùng vết mổ: Nếu nhiễm trùng vết mổ, mẹ sẽ thấy vết mổ không tự liền lại, tấy đỏ, chảy mủ và đau dữ dội. Mẹ sẽ dễ mắc loại nhiễm trùng này hơn nếu mẹ bị tiểu đường, thừa cân hoặc béo phì.
• Nhiễm trùng niêm mạc tử cung (viêm nội mạc tử cung): Các triệu chứng của loại nhiễm trùng này là chảy máu nặng, chảy máu bất thường, chảy mủ và sốt sau khi sinh con.
• Nhiễm trùng đường tiết niệu do các ống thông được đưa vào để làm sạch bàng quang của mẹ trong khi mổ và được đặt trong khoảng 12 giờ sau khi mẹ sinh con hoặc cho đến khi mẹ có thể đi lại. Mẹ có thể sẽ thấy đau ở vùng bụng hoặc háng, cảm giác nóng rát, đau đớn và khó khăn mỗi khi tiểu tiện. 

Xuất hiện các cục máu đông

Bất kỳ cuộc phẫu thuật nào cũng có thể làm gia tăng nguy cơ phát triển các cục máu đông và điều này có thể trở nên nghiêm trọng hay không tùy thuộc vào vị trí xuất hiện của các cục máu đông này.

Nếu các cục máu động nằm trong phổi có thể gây ra thuyên tắc phổi và có khả năng đe dọa tính mạng của mẹ. Mẹ có thể nhận biết sớm tình trạng này và gọi bác sĩ ngay lập tức nếu thấy các dấu hiệu như ho, khó thở, sưng hoặc đau ở bắp chân.

Sớm tập ngồi, đi lại nhẹ nhàng sau khi sinh sẽ giúp mẹ sinh mổ giảm thiểu được nguy cơ hình thành các khối máu đông.

Trong trường hợp này, các bác sĩ có thể sẽ cung cấp cho mẹ một số phương pháp điều trị dự phòng như dùng thuốc làm loãng máu để làm tan các cục máu đông và cho mẹ đi vớ y khoa giúp máu ở chân của mẹ lưu thông tốt hơn.

Các mẹ thường được bác sĩ khuyến khích đi lại, di chuyển nhẹ nhàng càng sớm càng tốt sau khi sinh mổ chính là để giúp máu trong cơ thể được tuần hoàn tốt hơn và giảm được nguy cơ hình thành các cục máu đông.

Dính kết

Trong thời gian lành vết thương khi sinh mổ, mẹ có thể sẽ phải đối mặt với rủi ro dính kết vết thương. Các vết dính này là các dải mô sẹo có thể khiến cho các cơ quan nội tạng trong bụng mẹ kết dính vào nhau hoặc dính vào thành bụng.

Tình trạng này thường không gây ra bất kỳ dấu hiệu nào, vì thế rất khó để có thể đo đếm chính xác xem có bao nhiêu mẹ đã từng bị dính kết sau khi sinh mổ, ước lượng có khoảng ¼ chị em đã từng sinh mổ gặp tình trạng này.

Tình trạng dính kết có thể khiến mẹ đau đớn.

Mẹ sẽ có nguy cơ sinh mổ lần 2 càng cao nếu tỉ lệ dính kết ở lần sinh mổ đầu tiên càng lớn. Tình trạng dính kết có thể khiến mẹ đau đớn vì nó sẽ làm ảnh hưởng đến sự vận động của các cơ quan trong cơ thể. 

Đôi khi nó có thể dẫn đến các vấn đề nguy hiểm hơn như tắc ruột hay ảnh hưởng đến khả năng sinh sản nếu các bộ phận liên quan bị đè lên hoặc chèn ép.

Ảnh hưởng của thuốc gây tê

Mẹ sinh mổ có thể sẽ phải chịu ảnh hưởng của thuốc gây tê.

Các mẹ thường không cảm nhận được sinh mổ đau như thế nào trong khi phẫu thuật vì hầu hết các ca sinh mổ đều sử dụng biện pháp gây tê ngoài màng cứng hoặc gây tê tủy sống để gây tê, làm mất cảm giác vùng bụng của mẹ. Hai biện pháp gây tê này an toàn hơn so với biện pháp gây tê toàn thân nhưng mẹ vẫn có thể gặp phải một số rủi ro không mong muốn, ví dụ như:

• Đau đầu dữ dội: Khoảng 1% phụ nữ sau sinh sẽ bị đau đầu dữ dội, đặc biệt là các trường hợp dùng nhiều hơn một loại thuốc gây tê trong khi sinh con.
• Tổn thương thần kinh: Các tổn thương này hiếm khi xảy ra và thường chỉ kéo dài trong vài ngày hoặc vài tuần, rất ít trường hợp phải chịu tổn thương thần kinh vĩnh viễn.

Các biến chứng khi sinh mổ có đáng lo lắng không?

Khoảng 1/10 phụ nữ sau khi sinh mổ cần được điều trị trong các đơn vị phụ thuộc cao (HDU) vì gặp phải một số biến chứng, có nghĩa là các mẹ này sẽ cần được các nhân viên y tế chăm sóc kỹ lưỡng hơn so với các mẹ khác. Bé yêu có thể ở lại bên cạnh mẹ trong trường hợp này.

Thật may mắn là các biến chứng nghiêm trọng rất hiếm khi xảy ra nhưng chúng có thể có nhiều cơ hội xuất hiện hơn nếu mẹ sinh mổ từ lần thứ ba trở đi. Một số tổn thương nghiêm trọng mà mẹ có thể sẽ phải đối mặt là:

• Tổn thương ruột hoặc bàng quang: Điều này xảy ra với khoảng 1/1000 phụ nữ sinh mổ.
• Tổn thương niệu quản: Điều này hiếm khi xảy ra hơn với tỉ lệ là 3/10.000.

Đôi khi mẹ vẫn cần sự chăm sóc đặc biệt sau khi sinh.

Đôi khi mẹ sẽ cần điều trị thêm sau khi sinh mổ, dù rất hiếm khi tình trạng này xảy ra. Những điều trị đó có thể bao gồm:

• Được chăm sóc trong phòng chăm sóc tăng cường (ICU) sau khi sinh mổ: Khoảng 9/1.000 phụ nữ cần được chăm sóc như vậy.
• Thực hiện phẫu thuật khẩn cấp để cắt bỏ tử cung: Điều đáng tiếc này xảy ra với khoảng 7/1.000 chị em.
• Cần phải phẫu thuật thêm vào hôm sau: Khoảng 5/1.000 phụ nữ phải trải qua các ca phẫu thuật bổ sung này.

Những rủi ro đối với em bé khi sinh mổ là gì?

Con yêu có thể sẽ hoàn toàn khỏe mạnh trong và sau khi sinh mổ, tuy nhiên một số bé có thể gặp các vấn đề về hô hấp. Các vấn đề này thường không quá nghiêm trọng nhưng đôi khi con sẽ cần được chăm sóc đặc biệt để hồi phục tốt hơn.

Con có nhiều khả năng gặp phải vấn đề về hô hấp hơn nếu con là trẻ sinh non và được sinh ra bằng phương pháp sinh mổ. Điều này cũng có thể xảy ra nếu mẹ sinh mổ trước khi bắt đầu có dấu hiệu chuyển dạ, đặc biệt là trước tuần thứ 39 của thai kỳ.

Em bé sinh mổ có nguy cơ cao gặp phải vấn đề về hô hấp cao hơn trẻ sinh thường.

Có khoảng 1/50 em bé sơ sinh vô tình bị dao mổ của bác sĩ cắt trúng, nhưng các vết thương này thường lành lại mà không gây ra bất kỳ biến chứng nào.

Trẻ sinh mổ cũng có nhiều khả năng cần phải ở lại trong các đơn vị chăm sóc trẻ sơ sinh lâu hơn so với trẻ sinh thường.

Về lâu dài, sinh mổ có thể làm tăng nguy cơ mắc hen suyễn ở trẻ trong những năm tháng đầu đời. Một số bằng chứng cho rằng sinh mổ còn làm tăng nguy cơ thừa cân ở trẻ, tuy nhiên điều này cần được nghiên cứu kĩ càng hơn.

Sinh mổ có ảnh hưởng đến việc mang thai trong tương lai không?

Sinh mổ có thể sẽ ảnh hưởng đến những thai kỳ khác của mẹ trong tương lai. Nếu đã sinh mổ một lần thì khả năng rất lớn là mẹ sẽ tiếp tục phải sinh mổ trong lần mang thai tiếp theo. 

Tuy nhiên điều này không phải lúc nào cũng đúng, mẹ vẫn có thể sinh thường sau khi sinh mổ (VBAC) nếu điều kiện sức khỏe cho phép và có sự đồng ý của bác sĩ chuyên khoa.

Sau khi mẹ sinh mổ, nguy cơ nhau thai bám thấp, nhau tiền đạo sẽ tăng lên ở các lần mang thai sau này, đặc biệt là nếu mẹ đã sinh mổ 2 lần trở lên. Các biến chứng này có thể khiến mẹ mất nhiều máu trong khi sinh con, khiến nhu cầu cần truyền máu tăng lên hoặc thậm chí là mẹ phải cắt bỏ tử cung.

Mẹ sinh mổ lần đầu có nhiều khả năng sẽ phải tiếp tục sinh mổ trong những thai kỳ tiếp theo.

Vết sẹo mổ lấy thai ở tử cung của mẹ cũng chứa rủi ro, đó là nguy cơ vết sẹo bị rách ra trong thai kỳ sau này, khiến mẹ bị vỡ tử cung. 

Tuy nhiên điều này rất hiếm khi xảy ra, khoảng 1/200 phụ nữ đã gặp vấn đề này sau khi cố sinh thường sau khi sinh mổ. Mẹ hãy yên tâm vì các bác sĩ, y tá sẽ theo dõi chặt chẽ thai kỳ và quá trình chuyển dạ của mẹ để hạn chế nguy cơ này một cách tối đa.

Một rủi ro đáng buồn khác có thể xảy ra đó là tỉ lệ thai lưu ở các trường hợp sinh mổ cao hơn so với sinh thường. 

Hiện nay vẫn chưa có lời giải thích chính xác cho tình trạng này nhưng khoảng 4/1.000 mẹ đã từng sinh mổ phải đối mặt với tình trạng thai lưu, trong khi con số này ở các mẹ sinh thường là 2/1.000.

Mẹ sẽ phục hồi sau sinh mổ như thế nào?

Tin vui là mẹ hoàn toàn có khả năng phục hồi sức khỏe tốt sau khi sinh mổ nếu mẹ khỏe mạnh, không gặp phải biến chứng gì và không bị thừa cân. 

Đôi khi các biến chứng như mất máu hay nhiễm trùng có thể khiến mẹ phải nằm viện lâu và khó hồi phục hơn, có khoảng 4% chị em sau sinh mổ cũng phải điều trị biến chứng này trong bệnh viện.

Mẹ có thể đã nghe qua về những câu chuyện đáng sợ về các trường hợp trầm cảm sau sinh hay những khó khăn mẹ có thể gặp phải khi cho con bú nhưng mẹ đừng quá lo lắng. 

Tuy tình trạng trầm cảm sau sinh phổ biến hơn đối với các mẹ sinh mổ ở những ngày đầu. Nhưng sau 2 tháng thì tỉ lệ mẹ sinh mổ và mẹ sinh thường mắc phải chứng trầm cảm sau sinh là như nhau.
 

Mẹ sinh mổ hay sinh thường đều có thể nuôi con bằng sữa mẹ.

Nếu mẹ muốn cho con bú, mẹ có thể nhờ đến sự giúp đỡ của các nhân viên y tế hoặc những người có kinh nghiệm. Mẹ có thể sẽ cần nhiều sự trợ giúp hơn so với các mẹ sinh thường, ví dụ như mẹ cần người đưa con vào đúng vị trí vì sức khỏe mẹ còn yếu, không thể bế con được. 

Tuy nhiên một khi mẹ đã bắt đầu tập cho con bú thì cơ hội cho con bú thành công của mẹ cũng không kém gì so với các mẹ sinh con bằng phương pháp sinh thường.

Sinh mổ có ưu điểm gì không?

Nếu mẹ đã được bác sĩ chỉ định sinh mổ thì mẹ sẽ biết được rằng, đây là phương pháp sinh con tốt nhất để đảm bảo an toàn tối đa cho cả mẹ và con.

Biết trước và lên kế hoạch cho việc sinh mổ cũng có nghĩa là mẹ sẽ biết chính xác khi nào con yêu được sinh ra. Nếu mẹ có con lớn, mẹ có thể sắp xếp sớm và nhờ người trông con vào ngày mẹ thực hiện ca sinh mổ.

Sinh mổ có kế hoạch cũng giúp mẹ không phải chịu đựng các cơn gò chuyển dạ đau đớn và tránh được nguy cơ bị rách tầng sinh môn.

Việc sinh mổ có kế hoạch sẽ giúp mẹ biết trước được thời gian sinh con để chuẩn bị chu đáo mọi việc.

Mẹ vẫn có thể gặp phải một số điều khó chịu như những mẹ sinh thường nhưng sinh mổ sẽ giúp mẹ giảm bớt nguy cơ phải đối mặt với:

• Cơn đau vùng đáy chậu do tổn thương hoặc các vết khâu tầng sinh môn.
• Chảy máu nhiều trong vài ngày đầu sau sinh.
• Són tiểu khi mẹ ho, cười, mặc dù điều này vẫn có thể xảy ra với 1/25 phụ nữ sinh mổ trong 3 tháng đầu.

Việc mang thai có thể làm các cơ sàn chậu của mẹ bị suy yếu. Vì thế việc tập các bài tập dành cho nhóm cơ sàn chậu trong khi mang thai và sau khi sinh con là điều quan trọng mà mẹ cần lưu ý. 

Mẹ cũng nên hỏi ý kiến bác sĩ về thời điểm an toàn để mẹ tập các bài tập này sau khi sinh con.

Ba mẹ giúp con yêu ăn no ngủ đủ như thế nào?

Trong quá trình chăm sóc và nuôi dạy trẻ sơ sinh, ba mẹ gặp phải không ít khó khăn trong vấn đề ăn ngủ của con yêu. Vậy làm thế nào để con được ăn no, ngủ đủ giấc và cách luyện trẻ sơ sinh tự ngủ là gì?

Hiểu được điều này, giảng viên Hachun Lyonnet đã xây dựng POH EASY ONE - chương trình chăm sóc trẻ sơ sinh 0 - 19 tuần trên nền tảng App của POH. Điểm khác biệt trong chương trình của POH là tính cá nhân hóa sâu sắc và chi tiết theo “NGÀY HÔM NAY” của bé.

POH EASY ONE giúp bạn xây dựng một trình tự sinh hoạt phù hợp với nhịp sinh học của con theo từng tuần tuổi, giúp con được ăn no, ngủ đủ giấc, tự ngủ. Để con có thể phát triển tốt nhất.

Các nội dung được sắp xếp theo từng ngày tuổi của con, giúp bạn dễ dàng nắm bắt và chăm sóc con hàng ngày. Chương trình được thiết kế để bạn tham gia từ lúc mang bầu cho tới khi con được 19 tuần tuổi.

Trong quá trình tham gia, bạn sẽ nhận được sự hỗ trợ của hơn 100 mẹ đã áp dụng EASY thành công trong group của EASY ONE (gói cơ bản)

Với gói cao cấp, bạn sẽ được trực tiếp chị Hachun chat hoặc gọi điện qua messenger, hỗ trợ bạn thành công trong 19 tuần đầu tiên (100% thành công)

Nguồn: Babycenter