Kiến thức mẹ bầu cần biết về sinh mổ

Sinh mổ là gì?

Sinh mổ là việc sinh em bé được lấy ra qua vết mổ phẫu thuật ở bụng và tử cung của người mẹ.

Trong một số trường hợp, sinh mổ được lên lịch trước. Và trong những trường hợp khác, sinh mổ được áp dụng khi xuất hiện một biến chứng không lường trước được. Nếu mẹ bầu hoặc em bé gặp nguy hiểm, mẹ bầu sẽ phải sinh mổ khẩn cấp.

Các trường hợp cần sinh mổ chủ động

Dù sinh mổ hay sinh thường, người mẹ đều phải trải qua những cơn đau cắt da cắt thịt

Trong một số trường hợp, bác sĩ sẽ yêu cầu mẹ bầu sinh mổ thay vì sinh thường. Mẹ bầu có thể chủ động yêu cầu sinh mổ nếu:

• Đã từng sinh mổ trước đó với vết mổ tử cung dọc "cổ điển". Vì điều này làm tăng đáng kể nguy cơ tử cung sẽ bị vỡ trong khi sinh thường.
• LƯU Ý: Nếu mẹ bầu sinh mổ trước đây nhưng với vết mổ tử cung nằm ngang, Mẹ bầu hoàn toàn có thể chọn sinh thường trong lần sinh tiếp theo.
• Đã từng trải qua một số loại phẫu thuật tử cung xâm lấn khác: chẳng hạn như phẫu thuật cắt bỏ u xơ tử cung... điều này cũng làm tăng nguy cơ vỡ tử cung trong khi sinh thường
• Mang đa thai (Mẹ bầu vẫn có thể sinh thường khi mang thai đôi, tùy thuộc vào các yếu tố như thời gian mang thai và vị trí của cặp song sinh). Càng mang nhiều em bé thì càng có nhiều khả năng mẹ bầu sẽ phải sinh mổ.
• Thai nhi quá lớn (macrosomia). Bác sĩ có thể đề nghị sinh mổ trong trường hợp này nếu mẹ bầu bị tiểu đường hoặc trước đó đã có một em bé bị chấn thương nghiêm trọng trong khi thường.
• Thai đang ở trong tư thế nằm ngửa hoặc nằm ngang.
• Mang thai gần đủ tháng và có nhau tiền đạo
• Có vật cản, chẳng hạn như một khối u xơ lớn, sẽ làm cho việc sinh thường trở nên khó khăn
• Thai nhi mang một dị tật bất thường nào đó có thể gây nguy hiểm cho mẹ bầu khi sinh thường
• Dương tính với HIV

Thai 38 tuần mổ được chưa?

Lưu ý rằng bác sĩ sẽ lên lịch phẫu thuật không sớm hơn 39 tuần - trừ khi có lý do y tế - để đảm bảo em bé đủ trưởng thành để sinh ra khỏe mạnh.

Tại sao cần chỉ định mổ lây thai?

Mẹ bầu có thể cần sinh mổ ngoài kế hoạch trong trường hợp:

• Bị mụn rộp sinh dục khi  chuyển dạ hoặc khi  bị vỡ nước ối. Sinh mổ sẽ giúp bé tránh nhiễm trùng.
• Cổ tử cung của mẹ bầu ngừng giãn hoặc em bé ngừng di chuyển xuống kênh sinh và những cố gắng kích thích các cơn co thắt để khiến mọi thứ di chuyển trở lại không hiệu quả.

Các chỉ định mổ lấy thai

Mẹ sẽ được tiến hành mổ lấy thai trong những trường hợp khẩn cấp gây nguy hiểm cho mẹ và thai nhi

Mẹ bầu có thể cần phải sinh mổ khẩn cấp nếu có vấn đề phát sinh khiến việc tiếp tục chuyển dạ trở nên nguy hiểm cho mẹ bầu hoặc em bé. Những vấn đề nguy hiểm có thể phát sinh bao gồm:

• Nhịp tim của em bé bất thường
• Dây rốn trượt qua cổ tử cung (sa dây rốn). Trường hợp này sẽ được chỉ định sinh mổ khẩn cấp,  vì sa dây rốn có thể cắt đứt nguồn cung cấp oxi.
• Nhau thai bắt đầu tách ra khỏi thành tử cung (phá vỡ nhau thai), dẫn đến tình trạng em bé sẽ không nhận đủ oxy trừ khi được sinh ngay.
• Mẹ bầu đang cố gắng sinh thường sau khi sinh mổ (VBAC)

Những lưu ý trước khi sinh mổ

Đầu tiên, bác sĩ sẽ giải thích lý do tại sao sinh mổ là cần thiết và mẹ bầu sẽ được yêu cầu ký vào một mẫu đơn đồng ý.

Thông thường, các ông bố có thể ở bên mẹ bầu trong hầu hết các bước chuẩn bị và  trong lúc sinh nở. Trong trường hợp hiếm hoi, khi sinh mổ là một trường hợp vô cùng khẩn cấp, có thể mẹ bầu sẽ phải trải qua việc sinh mổ một mình.

Bác sĩ gây mê sau đó sẽ đến để xem xét các lựa chọn kiểm soát cơn đau khác nhau. Ngày nay hiếm khi được gây mê toàn thân, ngoại trừ trong những tình huống khẩn cấp nhất hoặc nếu mẹ bầu không thể giảm đau khu vực (như ngoài màng cứng hoặc cột sống) vì một số lý do.

Mẹ có thể được gây mê ngoài màng cứng nếu cần thiết

Nhiều khả năng, mẹ bầu sẽ được cung cấp một khối ngoài màng cứng hoặc cột sống, làm tê nửa thân dưới nhưng mẹ bầu vẫn hoàn toàn tỉnh táo để đón em bé.

Nếu mẹ bầu đã được tiêm ngoài màng cứng để giảm đau khi chuyển dạ, mũi tiêm này có thể cũng sẽ được dùng cho cả khi sinh mổ.

Trước khi phẫu thuật, mẹ bầu sẽ nhận được thêm thuốc để đảm bảo mẹ hoàn toàn đã được gây tê. (Mẹ bầu vẫn có thể cảm thấy một số áp lực hoặc cảm giác giật giật tại một số điểm trong khi phẫu thuật.)

Một ống thông được đưa vào niệu đạo của mẹ bầu để dẫn lưu nước tiểu trong khi làm phẫu thuật. Phần trên cùng của lông mu có thể bị cạo và sau đó mẹ sẽ được chuyển vào phòng phẫu thuật.

Bác sĩ có thể cho mẹ uống thuốc kháng axit trước khi phẫu thuật như một biện pháp phòng ngừa.

Thuốc kháng axit trung hòa axit dạ dày để không làm hỏng mô phổi trong trường hợp mẹ bầu bị nôn và hít phải các chất có chứa trong dạ dày.

Nếu trường hợp khẩn cấp phát sinh, mẹ bầu có thể cần gây mê toàn thân. Điều này khiến mẹ bầu có nguy cơ bồn nôn trong khi bất tỉnh và hít phải các chất chứa trong dạ dày vào phổi.

Mẹ bầu có thể sẽ được truyền kháng sinh để giúp ngăn ngừa nhiễm trùng sau phẫu thuật. (Một số bác sĩ cho thuốc kháng sinh sau phẫu thuật, Nhưng các khuyến nghị hiện tại yêu cầu cho thấy nên truyền kháng sinh trước khi phẫu thuật.)

Sau khi gây mê được thực hiện, màn che sẽ được nâng lên phía trên thắt lưng của mẹ bầu để không phải nhìn thấy các thao tác của bác sĩ khi phẫu thuật.

(Nếu muốn chứng kiến khoảnh khắc con mình chào đời, hãy yêu cầu hạ thấp màn che xuống một chút để có thể nhìn thấy em bé). Các ông bố có thể mặc quần áo trong phòng mổ và ngồi cạnh mẹ bầu lúc này.

Mời mẹ tìm hiểu thêm: Cần chuẩn bị những gì khi sinh mổ?

Quá trình sinh mổ được thực hiện như thế nào? 

Một khi thuốc mê đã có tác dụng, bụng của mẹ sẽ được lau bằng thuốc sát trùng, và bác sĩ rất có thể sẽ rạch một đường nhỏ, nằm ngang ở vùng da phía trên xương mu của mẹ.

Bác sĩ sẽ cắt qua các mô bên dưới, từ từ di chuyển xuống tử cung. Khi đến cơ bụng, bác sĩ sẽ tách cơ bụng ra, để lộ tử cung bên dưới và có thể sẽ mổ phần dưới của tử cung.

Trong những trường hợp hiếm hoi: em bé bị sinh non và phần dưới tử cung của mẹ bầu chưa mỏng để cắt. (Nếu như mổ dọc, mẹ bầu sẽ không thể sinh thường trong những lần sinh tiếp theo).

Sau đó, bác sĩ sẽ tiếp cận và kéo em bé ra. Sau khi cắt dây rốn, mẹ bầu sẽ có cơ hội gặp em bé một thời gian ngắn trước khi đưa ra cho bác sĩ nhi khoa hoặc y tá.

Sau khi em bé được kiểm tra xong, các ông bố hoàn toàn có thể bế và chờ mẹ bầu - lúc này đang được khâu vết mổ.

Điều gì xảy ra sau khi sinh mổ?

Chỉ khâu vết mổ trong tử cung sẽ là chỉ tự tiêu. Chỉ khâu ngoài da có thể là chỉ tự tiêu hoặc chỉ rút. Mẹ sẽ rút chỉ trong vòng ba ngày đến một tuần sau đó.

Thời gian khâu lại vết mổ thường nhiều hơn thời gian mổ khoảng 30 phút.

Sau khâu vết mổ, mẹ có thể tiến hành cho con bú

Sau khi phẫu thuật hoàn tất, mẹ bầu sẽ được đưa vào phòng hồi sức và được theo dõi chặt chẽ trong vài giờ. Nếu em bé ổn, bé sẽ ở cùng mẹ trong phòng hồi sức và cuối cùng mẹ có thể bế bé. Các mẹ sẽ được truyền dịch cho  đến khi có thể ăn và uống.

Nếu có kế hoạch cho con bú, mẹ bầu hãy thử ngay bây giờ. Việc cho con bú sẽ thoải mái hơn nếu như hai mẹ con nằm đối diện nhau.

Các mẹ có thể mong đợi ở lại bệnh viện trong khoảng ba ngày. Bác sĩ sẽ nói chuyện với các mẹ về thuốc giảm đau. Hầu hết sử dụng thuốc gây mê do bệnh nhân kiểm soát.

Sinh mổ có được da tiếp da không?

Một số bệnh viện cung cấp dịch vụ sinh mổ được thực hiện một vài thay đổi nhỏ trong quy trình. Ví dụ như đặt em bé ngay trên ngực mẹ sau khi sinh (da kề da sau sinh mổ) - để các ông bố bà mẹ cảm nhận được nhiều hơn về việc sinh nở.

Rủi ro khi sinh mổ?

Sinh mổ phải trải qua một cuộc phẫu thuật bụng lớn, vì vậy nó nguy hiểm hơn so với sinh thường. Hiệp hội Sản phụ Khoa Hoa Kỳ khuyên phụ nữ nên lên kế hoạch sinh thường bất cứ khi nào có thể.

Kinh nghiệm đẻ mổ cho thấy các mẹ sẽ gặp nhiều biến chứng sau sinh hơn

Các bà mẹ phải sinh mổ nhiều khả năng bị nhiễm trùng, chảy máu nhiều, đông máu, thời gian nằm viện lâu hơn và hồi phục lâu hơn đáng kể. Chắc hẳn các mẹ đã từng trải qua cũng hiểu sinh mổ đau như thế nào rồi.

Chấn thương bàng quang hoặc ruột cũng phổ biến hơn. Cũng có thể mẹ sẽ có phản ứng với thuốc hoặc gây mê.

Các nghiên cứu đã phát hiện ra rằng những em bé được lên kế hoạch để sinh mổ trước 39 tuần có nhiều khả năng gặp vấn đề về hô hấp hơn so với những em bé được sinh thường hoặc sinh mổ khẩn cấp.

Ngoài ra, nếu mẹ bầu có kế hoạch sinh thêm con, sinh mổ lần 2, sinh mổ lần 3 và những lần sau đó sẽ làm tăng nguy cơ mắc các biến chứng về hô hấp cũng như nhau tiền đạo và nhau thai và nhau cài răng lược.

Nguồn: Babycenter