Xét nghiệm chuyển dạ sinh non: Fibronectin

Sinh non là biến chứng nguy hiểm đối với mẹ và bé. Trên thực tế xét nghiệm Fibronectin không thể dự báo tình trạng sinh non nhưng xét nghiệm này giúp xác định mẹ chưa chuyển dạ. Và điều này sẽ giúp ích trong quá trình điều trị. Mời ba mẹ cùng tìm hiểu thông tin về xét nghiệm Fibronectin với bài viết sau đây!

Xét nghiệm Fibronectin có thực sự cảnh báo sinh non?

Xét nghiệm Fibronectin (fFN) không thể cho mẹ biết chắc chắn rằng mẹ đang chuyển dạ và sinh non nhưng xét nghiệm chỉ ra rằng mẹ chưa chuyển dạ. 

Điều này rất hữu ích vì trong giai đoạn đầu của sinh non, rất khó để biết mẹ có thực sự chuyển dạ hay không dựa trên các triệu chứng và khám phụ khoa.

Kết quả âm tính trong xét nghiệm fFN có nghĩa là khả năng mẹ sẽ sinh em bé trong một hoặc hai tuần tới là rất thấp, điều này có thể giúp mẹ yên tâm hơn và cho phép bác sĩ loại bỏ các phương pháp điều trị không cần thiết.

Mời mẹ xem thêm: Tiếp xúc với chất độc trong môi trường trước khi thụ thai có thể dẫn đến sinh non

Xét nghiệm Fibronectin giúp bác sĩ trong quá trình theo dõi và điều trị khi mẹ có các dấu hiệu sinh non

Mặt khác, kết quả dương tính lại có giá trị giới hạn. Điều đó có nghĩa là mẹ có nguy cơ sinh non cao hơn nhưng không có nghĩa là mẹ chắc chắn sẽ sinh non. 

Mời ba mẹ tham khảo:

• Ưu và nhược điểm của các phương pháp xét nghiệm tiền sản
• Tổng quan về xét nghiệm tiền sản
• Tất tần tật các xét nghiệm thai kỳ và siêu âm mẹ bầu cần nhớ

(Tuy nhiên, khoảng 30% trường hợp chuyển dạ sinh non là sinh non tự phát, một nửa số mẹ bầu nhập viện vì sinh non sẽ sinh em bé đủ tháng.) 

Tuy nhiên, khi xem xét các yếu tố khác như độ giãn hoặc độ dài cổ tử cung, kết quả dương tính có thể giúp bác sĩ quyết định làm thế nào để tiến hành chăm sóc mẹ.

Nếu mẹ có triệu chứng chuyển dạ sinh non, bác sĩ có thể yêu cầu siêu âm để xem liệu cổ tử cung của mẹ có bị co rút không. Trong quá trình chuyển dạ, cổ tử cung co lại, mỏng hơn và giãn ra (nở ra) để em bé của bạn có thể ra ngoài. 

Nếu siêu âm cho thấy cổ tử cung của mẹ đã co lại, bác sĩ có thể sẽ đề nghị kiểm tra fFN để đánh giá nguy cơ sinh sớm.

Kết quả xét nghiệm fibronectin của thai nhi có ý nghĩa gì?

Theo Thư viện Y học Phụ nữ Toàn cầu (the Global Library of Women's Medicine), nguy cơ sinh non dựa trên kết quả xét nghiệm fFN của mẹ được ước tính như sau:

Kết quả xét nghiệm fFN âm tính: Khả năng sinh non trong hai tuần tới từ 1-5%.  Mặc dù khả năng sinh non trong hai tuần tới là rất thấp nhưng mẹ vẫn có thể được theo dõi trong vài giờ để thấy các triệu chứng và thay đổi đối với cổ tử cung của mẹ. (Nếu không có thay đổi gì thêm, có thể mẹ sẽ được xuất viện.)

Kết quả xét nghiệm fFN dương tính: Khả năng sinh non trong hai tuần tới từ 17 đến 41%. Tùy thuộc vào các yếu tố có nguy cơ của mẹ, bác sĩ của mẹ có thể bắt đầu điều trị cho mẹ bằng thuốc để ngăn chặn chuyển dạ và dùng steroid để tăng tốc độ phát triển phổi của bé.

Kết quả xét nghiệm fFN âm tính giúp mẹ tránh các phương án điều trị nào?

Với kết quả xét nghiệm fFN âm tính, bác sĩ sẽ không yêu cầu mẹ nhập viện và mẹ không phải điều trị bằng những loại thuốc sau:

• Thuốc để trì hoãn sinh non trong vài ngày
• Corticosteroid được sử dụng để làm cho phổi của bé phát triển nhanh hơn
• Magie sulfate để giúp giảm nguy cơ bại não của em bé nếu mẹ sinh trước tuần 32
• Thuốc kháng sinh cho liên cầu khuẩn nhóm B (nếu kết quả thử nghiệm của mẹ là dương tính)

Những loại thuốc này có thể cực kỳ hữu ích cho sức khỏe và sự sống còn của em bé nếu cần thiết nhưng chúng cũng có thể có tác dụng phụ - và tốt nhất là tránh sử dụng nếu không cần thiết. 

Đối với thuốc corticosteroid, mẹ chỉ có thể dùng một lần. Vì vậy, để thuốc này có hiệu quả nhất, mẹ phải rất chắc chắn rằng mình sẽ sinh trong tuần tới thì mới sử dụng

Xét nghiệm fFN được thực hiện như thế nào?

Bác sĩ chèn một mỏ vịt vào âm đạo của mẹ và lấy một mẫu dịch tiết cổ tử cung và âm đạo của mẹ. Mẹ sẽ cảm thấy dễ chịu hơn khi tiến hành xét nghiệm phết tế bào cổ tử cung. 

(Lưu ý: Xét nghiệm sẽ không chính xác nếu mẹ quan hệ tình dục hoặc khám cổ tử cung trong vòng 24 giờ qua, vì cả hai trường hợp đều có thể gây ra kết quả fFN dương tính giả.)

Khi phân tích mẫu của mẹ, các kỹ thuật viên phòng thí nghiệm sẽ đo lượng chất xơ bào thai, (một loại protein được sản xuất bởi màng của thai nhi). Protein này đóng vai trò là "chất keo" gắn túi thai vào niêm mạc tử cung. 

Chất này thường được tìm thấy với số lượng tăng lên trong âm đạo của mẹ trong nửa đầu của thai kỳ và cuối thai kỳ khi mẹ gần chuyển dạ.

Nhưng nếu fFN rò rỉ từ tử cung và một lượng nhỏ xuất hiện trong âm đạo quá sớm (trong khoảng từ tuần 22 đến tuần 34), điều đó có thể là “keo” bị tan ra trước thời hạn vì các cơn co thắt hoặc tổn thương màng.

Nếu điều này xảy ra, nguy cơ mẹ chuyển dạ và sinh non cao hơn đáng kể. Quan trọng hơn là nếu không tìm thấy chất xơ bào thai trong mẫu xét nghiệm của mẹ, điều đó có nghĩa là nguy cơ mẹ sẽ sinh trong hai tuần tới là rất thấp. 

Mẹ sẽ thấy kết quả kiểm tra trong vòng một hoặc hai ngày hoặc trong vài giờ nếu mẹ đang thực hiện xét nghiệm nhanh.

Trường hợp nên làm xét nghiệm?

Xét nghiệm fFN được Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (The Food and Drug Administration)  chấp thuận cho sử dụng ở những mẹ bầu có triệu chứng sinh non đang mang thai từ 24 đến 36 tuần (và ở những mẹ mang thai từ 22 đến 30 tuần không có triệu chứng). 

Nhiều bác sĩ khuyến nghị thử nghiệm cho những mẹ mang thai từ 22 đến 34 tuần với cổ tử cung co lại (từ 20 đến 29mm) đang bị co thắt hoặc các triệu chứng khác của sinh non, chẳng hạn như cổ tử cung đã bắt đầu giãn.

Hiệp hội Y học cho Mẹ và Bé (The Society for Maternal-Fetal Medicine) không khuyến cáo thử nghiệm cho tất cả các mẹ mang thai vì các nghiên cứu chưa cho thấy xét nghiệm này tốt cho những mẹ không có triệu chứng chuyển dạ sinh non.

Ngoài ra, mẹ sẽ không cần làm xét nghiệm fibronectin nếu:

• Màng ối của mẹ đã bị vỡ
• Cổ tử cung của mẹ giãn ra hơn 3 cm
• Mẹ bị chảy máu âm đạo ở mức vừa hoặc nặng
• Mẹ hiện đang thắt cổ tử cung

Xét nghiệm fFN thường không được sử dụng cho những mẹ mang thai nhiều hơn một em bé, mặc dù đôi khi xét nghiệm có thể được sử dụng ở những mẹ mang song thai để biết mẹ có thể sinh em bé trong một hoặc hai tuần tới hay không.

Bác sĩ của mẹ có thể bỏ qua xét nghiệm fFN nếu chiều dài cổ tử cung của mẹ dài hơn hoặc ngắn hơn một phép đo nhất định. 

Ví dụ, nếu mẹ có các cơn co thắt thường xuyên và cổ tử cung của mẹ có kích thước dưới 20mm, bác sĩ có thể sẽ quan  tâm việc kiểm tra fFN vì có khả năng mẹ đã chuyển sang sinh non. 

Nếu mẹ bị co thắt nhưng cổ tử cung của mẹ đo được 30 mm hoặc dài hơn, mẹ có lẽ không thể tiến hành xét nghiệm fFN vì nguy cơ sinh em bé trong vài tuần tới là rất thấp.

Nguồn: Babycenter