5 Mẹo giúp trẻ sơ sinh ngủ ngon vào ban đêm cực kỳ hữu ích

Giấc ngủ đóng vai trò quan trọng đối với sự phát triển cả về thể chất và trí tuệ của trẻ sơ sinh. Giấc ngủ đêm đủ dài và chất lượng đem đến cho bé cơ hội nhận được đầy đủ hormone tăng trưởng bởi hormone này tiết ra dồi dào nhất vào ban đêm, khi cơ thể bé đã chìm vào giấc ngủ sâu. Lúc này các liên kết thần kinh cũng không ngừng nhân lên mạnh mẽ giúp con phát triển não bộ tối ưu. Thêm vào đó, khi con ngủ ngon, mẹ cũng được nghỉ ngơi sau một ngày dài vất vả, nhờ đó nguồn sữa mẹ được duy trì ổn định. 

Đối với trẻ sơ sinh, những hoạt động ăn - ngủ - chơi có mối liên quan mật thiết và cùng với đó là tương tác của ba mẹ có tác động không nhỏ. Vì vậy làm sao để bé ngủ đủ và chất lượng là một câu chuyện dài và là một quá trình xuyên suốt từ nếp sinh hoạt cho tới những can thiệp của ba mẹ.  

Sau đây là những mẹo hữu ích bám sát theo suốt quá trình này, mẹ có thể áp dụng để giúp bé có một giấc ngủ đêm thật dài và thật sâu. Mẹ hãy đọc tiếp nhé!

Mẹo số 1: Chuẩn bị môi trường ngủ phù hợp cho giấc ngủ đêm

Mặc đồ thoải mái

Mẹ nên cho bé mặc đồ vừa vặn với chất liệu vải thoáng mềm. Nếu bé sử dụng quấn hoặc nhộng, mẹ lưu ý mặc một bộ đồ mỏng bên trong cho bé là đủ. Đối với bé nhỏ vẫn còn phản xạ moro, cách giúp trẻ sơ sinh ngủ không giật mình là sử dụng khăn quấn với chất liệu co giãn tốt, nhờ đó bé ngủ ngon mà vẫn cảm thấy thoải mái. 

Khi thời tiết lạnh hơn, hay vì dùng chăn ấm mẹ có thể cho con sử dụng nhộng hoặc túi ngủ dành cho trẻ sơ sinh. Bé được giữ ấm mà vẫn thoải mái cử động, đồng thời đây cũng là cách bảo đảm an toàn ngủ cho bé.

Trẻ sơ sinh thoát nhiệt phần lớn ở phần đầu, vì thế mẹ đừng lo bé bị lạnh mà đội mũ cho con suốt cả đêm nhé.

Môi trường ngủ phù hợp cũng là cách giúp trẻ sơ sinh ngủ ngon không vặn mình

Điều chỉnh nhiệt độ, ánh sáng và tiếng ồn

Trẻ sơ sinh cảm thấy thoải mái dễ chịu ở nhiệt độ thấp hơn so với người lớn. Vì thế khi sử dụng điều hòa nhiệt độ, mẹ nên điều chỉnh sao cho nhiệt độ phòng khoảng 18-25 độ C. Khi mà mẹ đắp chăn kín mít thì em bé sơ sinh có thể đang ngủ rất ngon đó! Mẹ cũng cần quan sát em bé nhà mình để xem bé ngủ ngon nhất ở mức nhiệt nào nhé!

Từ 2 tháng tuổi, trẻ sơ sinh đã có thể phân biệt tốt ngày và đêm. Một trong những bí kíp để “tiêu diệt” chứng ngủ ngày cày đêm là chuẩn bị môi trường ngủ đặc trưng cho giấc đêm. Cụ thể là cách điều chỉnh ánh sáng và tiếng ồn. Ban ngày mẹ có thể cho bé ngủ trong ánh sáng êm dịu và có âm thanh bình thường của hoạt động hàng ngày. Còn ban đêm, mẹ hãy giữ cho không gian ngủ của con thật tối và yên tĩnh. Nhờ đó giấc ngủ của con không bị gián đoạn bởi những yếu tố bên ngoài. 

Các thao tác trong đêm thật nhanh gọn và yên tĩnh

Các em bé mới chào đời vẫn cần được ăn vài lần trong đêm và vào những ngày đầu này, bé thậm chí vừa ăn đã đi poo ngay rồi! Mẹ vẫn cần cho bé ăn và thay bỉm. Tuy nhiên để hạn chế tối đa ảnh hưởng của những hoạt động này đến giấc đêm của con, mẹ chỉ bật đèn ngủ và hãy thực hiện một cách yên lặng và nhanh chóng nhất có thể. Nhờ đó, bé có thể dễ dàng ngủ lại mà không bị tỉnh giấc hoàn toàn. 

Mẹ cho bé ăn trong đêm thật yên tĩnh nhẹ nhàng

Mẹo số 2: Điều chỉnh lịch sinh hoạt nhằm giúp bé ăn no và ngủ đủ vào ban ngày

Ban ngày là để ăn no, ban đêm là để ngủ đủ

Khi mới ra đời, dạ dày của bé còn rất nhỏ nên bé chỉ ăn được một lượng rất ít, vì thế cần thức dậy liên tục để ăn. Sang tháng thứ 2, chìa khóa để bé có thể ngủ suốt cả đêm mà không cần thức dậy để ăn là bé ăn đầy đủ vào ban ngày giúp con thể tích lũy đủ năng lượng cho giấc đêm dài. 

Ở mỗi độ tuổi trong suốt thời kỳ sơ sinh này, bé lại có nhu cầu ăn và khoảng cách giữa các bữa ăn khác nhau. Mẹ cần quan sát và điều chỉnh một cách phù hợp giúp bé ăn được hiệu quả nhất.

Đừng quên tầm quan trọng của các giấc ngủ ngày

Có thể mẹ cho rằng ban ngày bé càng ngủ ít thì càng tốt bởi bé sẽ mệt và ngủ bù vào ban đêm. Thế nhưng thực tế lại là khi quá mệt bé càng khó vào giấc và ngủ chập chờn, không sâu giấc. Vì thế mẹ cần chú ý hỗ trợ bé ngủ đủ các giấc ngày. Bé không chỉ tỉnh táo vui vẻ trong những giờ thức, giúp con học hỏi thật nhiều điều về thế giới xung quanh mà còn có giấc đêm “mượt mà” hơn.

Xây dựng lịch sinh hoạt phù hợp với độ tuổi

Đối với trẻ sơ sinh, ăn ngủ chơi luôn có mối liên hệ chặt chẽ và tác động qua lại với nhau. Mẹ hãy hình dung tác động dây chuyền nếu không có sự điều chỉnh, chẳng hạn khi bé ít được vận động thể chất, bé chưa đủ tiêu hao năng lượng để ăn một cách hiệu quả; khi bé ăn không đủ no, bé có thể thức giấc giữa chừng vì đói; và ngủ không đủ lại kéo theo một vòng luẩn quẩn. 

Lịch sinh hoạt không phải là một bảng thời gian cố định mẹ ép bé phải tuân thủ mà được hiểu là một nếp sinh hoạt nhịp nhàng giữa các hoạt động.  Mẹ có thể tìm hiểu thêm về Các mốc EASY quan trọng cho trẻ sơ sinh. 

>> Chu kỳ ngủ của trẻ sơ sinh

Mẹo số 3: Đọc vị nhu cầu của con

Làm thế nào để trẻ sơ sinh nhanh ngủ? Câu trả lời đơn giản là tìm ra đúng nhu cầu ngủ của bé. Nếu bé ngủ quá sớm, đồng nghĩa với thức chưa đủ lâu, bé sẽ trằn trọc mãi không chịu ngủ. Nếu bé ngủ quá muộn, bé sẽ bị quá mệt mà càng khó ngủ và ngủ không ngon giấc. Mẹ hãy học cách nhận biết những tín hiệu buồn ngủ của bé như ngáp, dụi tai, hoặc đang chơi rất vui nhưng không chú ý vào đồ chơi nữa… để đưa bé vào môi trường ngủ đúng thời điểm.

Nhiều khi con quấy khóc và mẹ tự hỏi “Tại sao trẻ sơ sinh khó ngủ vào ban đêm nhỉ?”. Trẻ sơ sinh chỉ quấy khóc khi những nhu cầu bản thân chưa được đáp ứng và bởi chưa biết thể hiện những nhu cầu đó như thế nào cho mẹ hiểu nên con mới biểu đạt bằng tiếng khóc. Vì thế những lúc con quấy khóc không vào giấc được hoặc tỉnh dậy khóc giữa đêm, trước hết mẹ hãy quan sát nguyên nhân bé khóc là do môi trường ngủ không đảm bảo, con bị ốm sốt hay con bị đói hoặc tã bị bẩn…

Khi bé khoảng 8 tuần tuổi, đã tăng cân ổn định trên 5,5 kg và đạt được mức cân nặng nhất định, bé có khả năng ngủ xuyên đêm mà không cần dậy để ăn nữa. Lúc này, mẹ hãy tôn trọng nhu cầu của con thay vì sốt sắng gọi bé dậy để ăn nhé!

>> Có thể bạn quan tâm: Các lưu ý chăm sóc trẻ sơ sinh

Mẹo số 4: Thiết lập trình tự ngủ nhất quán

Chuẩn bị tâm trí tĩnh

Khi chuẩn bị vào một giấc đêm dài, cơ thể cần có thời gian để chuyển từ trạng thái động sang trạng thái tĩnh. Bởi vậy để bé có thể ngủ ngon, trước giờ đi ngủ, mẹ nên chọn các hoạt động tĩnh để tránh các kích thích cho bé như vui đùa khiến bé cười nhiều, vận động mạnh trước khi đi ngủ. Khi quá phấn khích, bé rất khó vào giấc.

Một trình tự nhất quán từ ngày này sang ngày khác giúp bé dự đoán được sắp đến giờ đi ngủ. Nhờ đó, bé sẵn sàng và chủ động hơn với việc đi ngủ. Đối với trẻ sơ sinh, khả năng dự đoán rất quan trọng và giúp bé cảm thấy an toàn hơn, ít căng thẳng hơn. Ngoài ra, thói quen cũng đóng vai trò như một điểm neo về mặt tinh thần trong những ngày có những sự việc xáo trộn xảy đến với bé, chẳng hạn gia đình có thành viên mới hay bé bước vào tuần khủng hoảng.

Các hoạt động gợi ý để xây dựng trình tự ngủ

Mẹ nên chọn 3 đến 4 hoạt động để làm theo thứ tự giống nhau mỗi tối, như tắm, massage, đọc sách và trò chuyện. Điều quan trọng là tính nhất quán để định hình thói quen cho bé

Tắm trước khi đi ngủ

Tắm có tác dụng đa giác quan và ảnh hưởng đến nhiệt độ cơ thể, đem lại cảm giác sảng khoái dễ chịu vào cuối ngày. Vì thế tắm là một hoạt động thường được các mẹ ưu ái lựa chọn đầu tiên trong trình tự ngủ của bé.

Massage trước khi đi ngủ

Massage nhẹ nhàng là một trong những cách giúp trẻ sơ sinh ngủ ngon vào ban đêm, bé trở nên vui vẻ và tỉnh táo hơn trong ngày tiếp theo. Massage còn tập cho bé cách thả lỏng cơ thể. Đây là một kỹ năng quan trọng để sau này con dần học cách điều chỉnh cảm xúc.

Đọc sách trước khi đi ngủ

Đọc truyện trước khi đi ngủ sẽ khơi dậy niềm yêu thích đọc sách và tạo cho bé thói quen tích cực có thể gắn bó suốt cuộc đời. Đối với trẻ sơ sinh, mẹ nên chọn sách không có hoặc thật ít chữ, màu sắc và hình ảnh tươi sáng, rõ ràng. Điều quan trọng là cách mẹ đọc cho bé nghe, bé thích nghe giọng của mẹ với âm điệu, sắc thái cảm xúc thật đa dạng phong phú. 

Mẹ cùng con đọc sách tranh

Thủ thỉ trò chuyện

Sau khi đọc truyện xong là lúc mẹ và bé tắt đèn chuẩn bị vào ổ. Trò chuyện là hoạt động gắn kết cuối cùng đưa bé vào giấc ngủ. Mẹ có thể trò chuyện với bé trong bước winddown của hướng dẫn tự ngủ 4s-5s. Ngoài ra thay vì trò chuyện, mẹ cũng có thể hát cho con nghe những giai điệu êm ái. Những nghiên cứu với trẻ sinh non đã chỉ ra rằng những bài hát ru của mẹ có thể làm tăng lượng oxy và giảm căng thẳng ở cả trẻ sơ sinh và người mẹ.

Trước giờ đi ngủ, tâm trí bé cần được thư giãn để chuyển dần từ trạng thái động (thức) sang trạng thái tĩnh (ngủ). Lúc này, khi mẹ thủ thỉ trò chuyện, bé được nghe những lời nói ấm áp, chân thành của mẹ thì sẽ cảm nhận được trọn vẹn tình yêu thương che chở. Khi chập chờn vào giấc ngủ, mọi thông tin bé nghe sẽ được lưu giữ hoàn toàn vô thức vào não bộ, đi vào tiềm thức của bé.

Thủ thỉ trò chuyện giống như câu thần chú giúp trẻ ngủ ngon

Khi cùng nhau trải nghiệm những khoảnh khắc trôi chầm chậm trong một không gian thật yên tĩnh và hướng về nhau sau một ngày bận rộn, mẹ và con cũng trở nên gắn bó hơn. Bé cảm thấy mình được mẹ trân trọng và yêu thương. Cảm nhận này sẽ theo bé chìm vào giấc ngủ.

Mẹ có thể nói về bất cứ chủ đề gì từ việc hôm nay bé đã gặp ai, biết làm gì mới, hay cuối tuần mình sẽ cùng đi đâu cho đến chuyện mẹ yêu bé như thế nào, mẹ có những mơ ước ra sao. Những chủ đề nên có mối liên hệ với những sự kiện xảy ra trong ngày, là những vấn đề gần gũi với bé hoặc đơn giản là có liên kết với câu chuyện trong sách mà mẹ vừa đọc cho bé nghe. 

Mẹ hãy tưởng tượng lúc này tâm trí của bé đang rộng mở, giống như một miếng bọt biển nhỏ thấm đẫm những lời yêu thương của mẹ. Mẹo giúp trẻ ngủ ngon vào ban đêm đôi khi là những điều tưởng chừng như không liên quan như thế đó!

Mẹo số 5: Hướng dẫn bé tự ngủ càng sớm càng tốt

Cuối cùng, khi em bé sơ sinh của mẹ đã chìm vào giấc ngủ, nếu bé ngủ ngon suốt cả đêm thì không còn gì đáng mong chờ hơn! Còn nếu bé khóc thì có mẹo gì cho mẹ không nhỉ?

Nếu đã kiểm tra kỹ những nguyên nhân về mặt sức khỏe và đáp ứng các nhu cầu cơ bản mà con vẫn khóc, mẹ cũng cần biết rằng trẻ sơ sinh có thể trải qua những tuần khủng hoảng. Đó là những bước phát triển mạnh mẽ về nhận thức khiến con hay tỉnh giấc và ngủ không sâu giấc. Lúc này, bé rất cần được mẹ an ủi vỗ về, có thể chỉ cần được mẹ ôm vào lòng là mọi chuyện được giải quyết và bé có thể trở lại giấc ngủ ngay rồi đó!

Trẻ sơ sinh có thể tỉnh dậy giữa đêm vì rất nhiều nguyên nhân. Kỹ năng tự ru mình ngủ trở lại rất quan trọng và nên được hình thành từ sớm. Mẹ hoàn toàn có thể giúp bé tập thói quen tự ngủ ngay từ khi còn rất nhỏ. Tuy nhiên tự ngủ không phải là cứ để cho con khóc mệt rồi đành phải lăn ra ngủ đâu mẹ nhé!

Mẹ có thể tham khảo: Rèn ngủ cho bé bắt đầu từ đâu? để hướng dẫn bé tự ngủ đúng cách. Hoặc mẹ cũng có thể tham gia POH Easy (0-1 tuổi) để được tư vấn chuyên sâu 1-1 cách giúp trẻ sơ sinh ngủ xuyên đêm 11-12 tiếng, mẹ được nghỉ ngơi 7-8 tiếng mỗi đêm nhé! Thay vì tìm kiếm những mẹo dân gian giúp trẻ sơ sinh ngủ ngon vào ban đêm, hay những bài thuốc dân gian giúp trẻ ngủ ngon, POH hướng mẹ đến những mẹo giúp bé tự ngủ thật đơn giản mà khoa học.

Vậy là mẹ đã nắm trọn trong tay những tuyệt chiêu giúp bé có một giấc ngủ đêm thật dài và thật sâu rồi đó! Thực tế áp dụng sẽ có không ít những vướng mắc. Thay vì mẹ phải tự mình lọ mọ tìm kiếm mà không rõ sai ở đâu, mẹ hãy nhớ rằng POH cùng cộng đồng rất nhiều mẹ nuôi con khoa học khác luôn sẵn sàng chào đón mẹ nhé!