Rèn luyện tính quyết đoán cho trẻ 1-3 tuổi

Độc đoán và quyết đoán là hai khái niệm khác nhau hoàn toàn, nhưng trên thực tế thì rất khó để phân biệt rõ ràng, nhất là với trẻ đang hình thành tính cách của bản thân.

Nếu thấy trẻ khóc lóc, la hét các bạn vì đã lấy đi đồ chơi thì ba mẹ chắc chắn sẽ cảm thấy xấu hổ. Trong trường hợp này, ba mẹ vẫn chưa dám chắc là con mình có phẩm chất quyết đoán hay đang bị độc đoán phải không? Vậy thì hãy cùng tìm hiểu trong bài viết này ba mẹ nha!

Tính quyết đoán là gì?

Như thế nào là quyết đoán? Quyết đoán là đưa ra các quyết định một cách nhanh chóng và dứt khoát. Người quyết đoán đã có sự suy xét tỉ mỉ, kỹ lưỡng, không có sự do dự, e dè khi đối mặt với bất kỳ tình huống nào.

Biểu hiện tính quyết đoán ở trẻ nhỏ

Với những đứa trẻ 1-3 tuổi, tính quyết đoán được biểu hiện như thế nào? Ví dụ, trẻ khóc lóc, la hét khi các bạn giành đồ chơi là hành động bảo vệ quyền lợi của bản thân. Đó là biểu hiện tính quyết đoán. Trẻ biết rõ hành động của mình là đúng, mình có quyền làm như vậy. Trẻ đang giữ vững lập trường của bản thân. Đối với trẻ, đây là một chiến công vang dội!

Ở giai đoạn 1-3 tuổi, trẻ sẽ thay đổi cách chơi, chia sẻ đồ chơi và hòa nhập với mọi người xung quanh. Trong suốt giai đoạn đầu mới biết đi, trẻ không còn sẵn sàng chia sẻ đồ chơi với bạn khác và dễ nổi cơn giận dỗi, ăn vạ, tantrum nếu mọi thứ không theo ý muốn. 

Khoảng 20 tháng tuổi, trẻ nhận thức nhiều hơn về ý niệm “bản thân” và “nhu cầu”.  Tính độc đoán cũng từ đó mà bắt đầu trở nên rõ ràng hơn. 
 

Sự khác nhau giữa độc đoán và quyết đoán 

Độc đoán là khi trẻ nổi cáu với bạn vì cách chơi của bạn không giống với ý mình. Còn quyết đoán thì lại khác. Trẻ sẽ nói: “Tớ không muốn chơi trò này.” hoặc tự mình chuyển sang chơi trò chơi mà mình thích. Đó chính là sự khác biệt giữa quyết đoán và độc đoán.

Người độc đoán luôn muốn người khác làm theo ý mình để thể hiện cái tôi cao. Ngược lại, vai trò của tính quyết đoán lại là để bảo vệ mình và nhu cầu của bản thân. Tính cách độc đoán thường dễ thấy ở trẻ từ 1 đến 3 tuổi. Khi đó, trẻ vẫn còn trong giai đoạn tìm cách để hòa hợp và vui chơi hòa bình với bạn bè cũng như mọi người xung quanh. 

Nếu ba mẹ và người chăm sóc để trẻ tiếp tục tình trạng đó mà không có biện pháp can thiệp kịp thời thì trẻ rất dễ có những hành xử ức hiếp người khác khi lớn lên. Hãy rèn luyện tính quyết đoán cho trẻ ngay từ nhỏ ba mẹ nhé!

Khác với độc đoán, tính quyết đoán giúp trẻ phát triển bản thân ngay từ nhỏ

Cách rèn luyện tính quyết đoán cho con

Biểu hiện tính quyết đoán là trẻ bộc lộ cảm xúc, nhu cầu và mong muốn một cách đúng mực và hiệu quả. Từ đó con có thể xây dựng mối quan hệ lành mạnh với những người xung quanh.

Đây là mong muốn của bất cứ ai khi đã làm cha làm mẹ. Với những bí quyết dưới đây, hi vọng ba mẹ sẽ thành công trong công cuộc giúp con rèn luyện tính quyết đoán.

Chú ý cách nói chuyện, tương tác với trẻ

Trẻ có xu hướng bắt chước những gì mình nhìn thấy. Do đó, ba mẹ hay người chăm sóc cần trở thành tấm gương tốt với cách hành xử đúng mực. Đó cũng là cách hiệu quả để dạy con tính quyết đoán. 

Hãy sử dụng ngôn ngữ tích cực khi nói chuyện với trẻ bằng cách nói “có” thường xuyên hơn thay vì nói “không”. Ví dụ, khi trẻ đòi ăn vặt trước bữa tối, ba mẹ nên đáp lại: “Được, sau khi ăn xong bữa tối mẹ sẽ cho con ăn”. Khi đó, trẻ sẽ sẽ cảm thấy nhu cầu và mong muốn của mình được tôn trọng và đáp ứng. 

Ngoài ngôn ngữ, cách nói và hướng dẫn cũng là điều ba mẹ cần chú ý khi ở cùng trẻ. Thay vì nói: “Con không đi vệ sinh đúng không? Vậy thì mẹ sẽ không đọc truyện cho con.” thì ba mẹ hãy nhẹ nhàng hơn như: “Bé yêu ơi, trước khi đi ngủ con phải đi vệ sinh đã nhé!”. Như vậy, mẹ vừa cùng con thực hiện các thói quen trước khi đi ngủ một cách nhất quán, vừa không gây cảm giác bị ép buộc lên con. 

Vai trò của tính quyết đoán trong cuộc sống thực sự rất quan trọng. Sự khác biệt ở lời nói có thể dẫn đến kết quả khác nhau và đương nhiên ba mẹ rất mong muốn kết quả tích cực đúng không ạ! Rèn luyện tính quyết đoán cho con từ sớm chính là cách ba mẹ xây dựng cho con một nền tảng vững chắc trong tương lai đó!

Ba mẹ là người có ảnh hưởng trực tiếp đến tính quyết đoán của con

Không nuông chiều con, không nhượng bộ con

Khi rèn luyện tính quyết đoán tích cực cho con, làm mẫu cách giao tiếp phù hợp và đúng mực là điều rất cần thiết. Ngược lại, nuông chiều vô điều kiện mọi yêu cầu và đòi hỏi của con không những thể hiện sự thiếu quyết đoán của chính ba mẹ, mà còn khiến con “được đà” và không biết giới hạn của bản thân.

Nếu trẻ đòi hỏi điều gì đó vô lý và quay sang giận dỗi, ăn vạ thì ba mẹ hãy chọn cách làm lơ. Nhượng bộ chỉ mang tính chất tạm thời để không khí bình yên trở lại nhưng về lâu dài sẽ dẫn đến hệ quả nghiêm trọng.

Trẻ sẽ coi tính độc đoán là “công cụ” để đạt được mọi ý muốn mà không cần biết đúng - sai, hợp lý - vô lý. Và chính tư duy độc đoán ấy sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến cuộc sống của trẻ. 

Nếu nuông chiều, nhượng bộ thì ba mẹ sẽ khó có thể dạy con tính quyết đoán 

Giám sát khi con vui chơi

Vui chơi là thời điểm trẻ thể hiện tính cách nhiều nhất. Trẻ vô tư chơi trò chơi và tương tác thoải mái với bạn bè. Nếu thấy trẻ bắt đầu thể hiện tính độc đoán như bắt bạn chơi món đồ này, không được chơi kiểu kia thì ba mẹ hãy can thiệp đúng lúc nhé. 

Để con chơi được thoải mái, ba mẹ chỉ nên đứng gần quan sát và chỉ can thiệp khi có xung đột xảy ra. Nếu trẻ bắt đầu điều khiển cuộc chơi, hãy đề nghị tham gia chơi cùng và cho trẻ thấy việc chơi hòa đồng với bạn bè thú vị như thế nào. 

Ngược lại, nếu trẻ nhút nhát, do dự, không thể hiện chính kiến của mình, hay bị tác động bởi người khác thì ba mẹ cần có cách khắc phục tính thiếu quyết đoán cho con. Hãy giúp con học cách cân nhắc đúng-sai, phải-trái, dám đưa ra quyết định sau khi suy nghĩ tích cực. Theo thời gian, con sẽ hình thành thói quen quyết đoán và tự mình đưa ra quyết định về những việc liên quan đến bản thân. 

Sau khi tách con ra khỏi xung đột với bạn, mẹ hãy nói chuyện với con và giải thích cho con hiểu rằng việc ép buộc, ứng xử không đúng mực với bạn bè là điều không nên làm. Nếu có thể, hai mẹ con có thể chơi đóng vai để con hình dung rõ hơn về lời khuyên của mẹ. Khi rơi vào tình huống bị bạn bè áp đặt thì trẻ sẽ hiểu những người bạn của mình vừa mới chịu cảm giác tồi tệ như thế nào. 

Sẽ không có biện pháp kỳ diệu nào để biến tính độc đoán thành phẩm chất quyết đoán trong một sớm một chiều. Ba mẹ cần nhiều thời gian và nỗ lực, nhất là trong giai đoạn con được 2 tuổi. Đó là thời điểm trẻ khám phá nhiều về bản thân, về cách đạt được ý muốn và cách tương tác với mọi người.

Với sự hỗ trợ và hướng dẫn từ ba mẹ, trẻ sẽ hiểu rõ hơn về vai trò của tính quyết đoán và có ý thức rèn luyện phẩm chất quan trọng này. 

Nguồn: Babysparks