REM sáng là gì? Tầm quan trọng của giấc ngủ REM và cách khắc phục REM sáng hiệu quả

Giấc ngủ REM là gì?

Khi ngủ, não bộ trải qua bốn giai đoạn khác nhau, bao gồm giấc ngủ chuyển động mắt nhanh (REM - Rapid Eye Movement) và các giai đoạn của giấc ngủ không chuyển động mắt nhanh (NREM - Non-Rapid Eye Movement). Trong giai đoạn REM, mắt di chuyển nhanh theo nhiều hướng khác nhau.

Thông thường, chúng ta bước vào giấc ngủ REM trong khoảng 90 phút đầu tiên sau khi chìm vào giấc ngủ. Phần lớn các giấc mơ diễn ra trong giai đoạn này, khi não bộ hoạt động mạnh mẽ để tạo ra các hình ảnh và cảnh tượng kỳ lạ.

Giấc ngủ của trẻ sơ sinh có sự khác biệt đáng kể so với người lớn, phản ánh sự phát triển nhanh chóng của não bộ và cơ thể. Giấc ngủ của trẻ sơ sinh trải qua hai giai đoạn chính:

• Giai đoạn ngủ sâu (NREM): Trong giai đoạn này, cơ thể trẻ hoàn toàn thư giãn, nhịp thở và nhịp tim đều đặn. Trẻ rơi vào trạng thái vô thức sâu, giúp não bộ và cơ bắp có thời gian hồi phục. Đây là lúc cơ thể trẻ sản xuất hormone tăng trưởng và sửa chữa các mô cơ bị tổn thương.
• Giai đoạn ngủ REM: Trong chu kỳ này, mắt trẻ di chuyển nhanh dưới mí mắt dù vẫn đang ngủ. Não bộ hoạt động mạnh, tiêu thụ nhiều oxy và năng lượng. Sóng não trong giai đoạn này gần giống như khi trẻ tỉnh táo và tập trung. 

Giai đoạn REM đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển của hệ thần kinh trung ương. Trẻ trải qua nhiều giấc mơ và các hoạt động não bộ phức tạp, hỗ trợ cho quá trình học hỏi và ghi nhớ. Nhịp thở của trẻ trong giai đoạn này nhanh và không đều, tim đập nhanh hơn so với giai đoạn ngủ sâu.

Trẻ sơ sinh dành phần lớn thời gian ngủ trong giai đoạn REM, chiếm hơn 50% tổng thời gian ngủ. Điều này phản ánh nhu cầu cao của não bộ trẻ sơ sinh trong việc xử lý thông tin và phát triển. Khi trẻ lớn lên, tỷ lệ giấc ngủ REM giảm dần và ổn định ở mức khoảng 20-25% giống như ở người trưởng thành.

Chu kỳ REM ở trẻ sơ sinh và ý nghĩa

Trẻ sơ sinh phát triển não bộ rất nhanh chóng. Trong 9 tháng đầu đời, trọng lượng não của trẻ tăng gấp đôi so với lúc mới sinh, và đến khi 3 tuổi, não đã tăng gấp 3 lần. Đến khoảng 5 – 6 tuổi, não bộ của trẻ gần như đã hoàn thiện. Giấc ngủ đóng vai trò rất quan trọng trong sự phát triển này, đặc biệt là giấc ngủ REM. 

Ngủ REM VÀ NREM

Chu kỳ REM đặc biệt quan trọng với trẻ sơ sinh vì hai lý do chính:

Bản năng sinh tồn

Vì dạ dày của trẻ sơ sinh rất nhỏ, bé chỉ có thể tiêu thụ một lượng thức ăn nhỏ trong mỗi lần bú. Giấc ngủ REM giúp cơ thể trẻ nhạy cảm hơn với cảm giác đói, khiến não bộ kích hoạt và giúp bé tỉnh dậy khi cần bú. 

Phát triển kỹ năng và giác quan

Chu kỳ REM là lúc não bộ trẻ sơ sinh nhân bản và phát triển mạnh mẽ nhất. Trong giai đoạn này, trẻ bắt đầu học cách kiểm soát các giác quan và bộ phận cơ thể, phát triển các kỹ năng cơ bản như nắm tay, lẫy, bò, ngồi, đứng, đi và học nói. Giấc ngủ REM đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển những kỹ năng đầu đời này.

Tầm quan trọng của giấc ngủ REM đối với trẻ sơ sinh

Giấc ngủ REM không chỉ giúp trẻ sơ sinh phát triển về mặt thể chất mà còn có nhiều lợi ích quan trọng khác, đặc biệt đối với trí nhớ, khả năng ngôn ngữ và sức khỏe tâm lý.

• Củng cố trí nhớ: Giấc ngủ REM đóng vai trò thiết yếu trong việc chuyển đổi thông tin từ bộ nhớ ngắn hạn sang bộ nhớ dài hạn. Khi trẻ ngủ trong chu kỳ REM, não bộ sẽ xử lý và sắp xếp lại các thông tin và hình ảnh mà trẻ đã trải qua trong ngày. Quá trình này giúp trẻ ghi nhớ tốt hơn và cải thiện khả năng học hỏi. 

Điều này cũng giải thích tại sao ở trẻ sơ sinh, khi giấc ngủ REM chiếm phần lớn thời gian ngủ, lại có khả năng học hỏi và phát triển kỹ năng một cách nhanh chóng. Việc củng cố trí nhớ thông qua giấc ngủ REM giúp trẻ lưu trữ thông tin lâu dài, từ đó xây dựng nền tảng cho việc học tập và phát triển trong tương lai.

Tầm quan trọng của giấc ngủ REM đối với trẻ sơ sinh

• Phát triển ngôn ngữ: Trong giai đoạn giấc ngủ REM, não bộ trẻ sơ sinh không chỉ lưu trữ và xử lý thông tin mà còn tạo ra các kết nối mới giữa các tế bào thần kinh. Quá trình này đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển khả năng ngôn ngữ. Những hình ảnh và âm thanh mà trẻ đã tiếp xúc trong ngày sẽ được não bộ tái hiện và sắp xếp lại, giúp trẻ hình thành các khái niệm ngôn ngữ cơ bản.

Điều này đặc biệt quan trọng đối với trẻ sơ sinh, khi khả năng ngôn ngữ đang trong giai đoạn đầu phát triển. Việc có một giấc ngủ REM đầy đủ và chất lượng sẽ hỗ trợ trẻ tiếp thu ngôn ngữ nhanh hơn và hiệu quả hơn, đặt nền móng cho việc giao tiếp và học hỏi trong tương lai.

• Chữa lành tâm lý: Giấc ngủ REM không chỉ có lợi cho sự phát triển trí nhớ và ngôn ngữ mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe tâm lý của trẻ. Trong giấc ngủ REM, não bộ của trẻ sẽ xử lý và loại bỏ những thông tin và trải nghiệm tiêu cực, giúp giảm căng thẳng và áp lực. 

Điều này mang lại cho trẻ một trạng thái tinh thần thoải mái, vui vẻ và lạc quan hơn. Ngoài ra, giấc ngủ REM còn giúp điều hòa cảm xúc, làm giảm nguy cơ phát triển các vấn đề tâm lý trong tương lai. Đảm bảo giấc ngủ REM chất lượng cho trẻ sơ sinh là cách hiệu quả để hỗ trợ sức khỏe tâm lý và tinh thần, giúp trẻ phát triển một cách toàn diện và khỏe mạnh.

Cách khắc phục REM sáng cho bé

Việc khắc phục hiện tượng REM sáng là rất quan trọng để giúp trẻ có giấc ngủ ngon và hiệu quả vào ban đêm. Dưới đây là một số biện pháp và phương pháp mẹ có thể thực hiện:

Giúp con ăn no và hiệu quả vào ban ngày

Đảm bảo trẻ được ăn no và đủ chất dinh dưỡng trong suốt cả ngày là một yếu tố quan trọng giúp trẻ ngủ ngon vào ban đêm. Nếu trẻ ăn đủ trong ngày, đêm trẻ sẽ ít có cảm giác đói và dành thời gian để ngủ nhiều hơn. Khi trẻ khóc lóc trong chu kỳ REM, ba mẹ nên hiểu rằng đó không phải là dấu hiệu của đói mà là do trạng thái tự nhiên của giấc ngủ REM. Việc cho trẻ ăn trong chu kỳ này không cần thiết và có thể làm ảnh hưởng đến bữa ăn sáng quan trọng của trẻ. Điều này có thể làm gián đoạn lịch trình ăn uống của trẻ và khiến trẻ khó có được giấc ngủ sâu và ổn định vào ban đêm.

Tạo môi trường ngủ an toàn, thoải mái cho con

Đảm bảo rằng môi trường ngủ của trẻ an toàn và thoải mái là một yếu tố quan trọng khác giúp trẻ có giấc ngủ ngon. Phòng ngủ nên được giữ yên tĩnh/có tiếng ồn trắng, tối và mát mẻ. Nệm và gối nên được lựa chọn cẩn thận để đảm bảo sự thoải mái tối đa cho trẻ. Ngoài ra, mẹ nên thiết lập một thói quen trước khi đi ngủ như kể chuyện, hát ru, hoặc tắm nước ấm để giúp trẻ thư giãn và dễ dàng đi vào giấc ngủ.

Cách khắc phục REM sáng cho bé

Hướng dẫn con tự ngủ

Khi trẻ bị đánh thức giữa chu kỳ REM, việc biết cách tự trấn an và tự đưa mình vào giấc ngủ trở lại là rất quan trọng. Mẹ nên tập cho trẻ kỹ năng tự ngủ từ sớm, giúp trẻ học cách tự làm dịu bản thân mà không cần sự hỗ trợ của ba mẹ. Khi trẻ biết tự ngủ, nếu bị tỉnh giấc giữa đêm, trẻ sẽ tự an ủi mình và quay trở lại giấc ngủ mà không cần ba mẹ phải dỗ dành hay bế bồng. Điều này không chỉ giúp trẻ có giấc ngủ liên tục mà còn giúp ba mẹ có thêm thời gian nghỉ ngơi.

Hướng dẫn con theo nếp sinh hoạt EASY

Phương pháp EASY (Eat, Activity, Sleep, You time) giúp thiết lập nếp sinh hoạt ổn định và phù hợp cho trẻ. Việc áp dụng EASY sẽ giúp trẻ có giấc ngủ dài và hiệu quả hơn vào ban đêm. Mẹ nên tham khảo các bài viết hướng dẫn chi tiết về EASY cho từng giai đoạn phát triển của trẻ để có thể tạo ra lịch sinh hoạt phù hợp với độ tuổi. Một lịch sinh hoạt hợp lý sẽ giúp trẻ biết được khi nào là thời gian ăn, chơi và ngủ, từ đó giúp bé dễ dàng đi vào giấc ngủ và có giấc ngủ sâu hơn.

Bố mẹ nên thường xuyên theo dõi và điều chỉnh lịch sinh hoạt của trẻ dựa trên nhu cầu và sự phát triển của trẻ. Mỗi trẻ có thể có nhu cầu ngủ khác nhau, vì vậy việc linh hoạt trong việc điều chỉnh lịch sinh hoạt là cần thiết để đảm bảo trẻ có đủ giấc ngủ cần thiết cho sự phát triển toàn diện.

Bằng cách thực hiện các biện pháp trên, ba mẹ có thể giúp trẻ khắc phục hiện tượng REM sáng, đảm bảo trẻ có giấc ngủ ngon và sâu hơn, từ đó hỗ trợ sự phát triển toàn diện của trẻ.

Mỗi em bé đều có đặc điểm riêng, vậy nên trong quá trình thiết lập EASY và Tự ngủ cho con cần phải điều chỉnh cho phù hợp. POH cung cấp quy trình Octa chuẩn, đã được chứng minh thành công trên gần 20.000 em bé giúp mẹ biết nên bắt đầu từ đâu, thực hiện từng bước thế nào.

Đặc biệt mẹ sẽ được tư vấn bởi các chuyên viên EASY giàu kinh nghiệm, có thể gỡ rối các vấn đề liên quan đến thay đổi lịch sinh hoạt, giảm hoặc cắt ăn đêm, thay đổi bình, núm ti... tùy từng giai đoạn, tùy từng biểu hiện, tính cách của con giúp con EASY tự ngủ thành công bền vững!