Chắc hẳn mẹ nào cũng biết sữa mẹ là tốt nhất cho trẻ sơ sinh, nhưng con sẽ lớn và đến giai đoạn sữa mẹ không còn cung cấp đủ chất cho bé thì bé cần cai sữa.
Vậy sữa mẹ đến khi nào thì hết chất và 9 dấu hiệu có thể cai sữa cho bé là gì? Mẹ hãy cùng POH tìm hiểu nhé!
Sữa mẹ đến khi nào thì hết chất?
Đối với trẻ dưới 6 tháng tuổi thì sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng duy nhất mà con cần, thậm chí là bé không cần phải uống nước vì trẻ bú mẹ đủ thì cơ thể cũng sẽ được cung cấp đủ nước. Nhưng chẳng có em bé nào lại bú mẹ mãi, mà đến khoảng 6 tháng tuổi con sẽ bắt đầu làm quen với việc ăn dặm và lúc này thì sữa vẫn là nguồn dinh dưỡng chính của bé.
Sau 1 tuổi thì lúc này sữa mẹ chỉ là dinh dưỡng bổ sung, còn dinh dưỡng chính của bé sẽ đến từ thức ăn, các loại thực phẩm khác. Thế nên ở giai đoạn này nhiều mẹ đã suy nghĩ về việc cai sữa cho bé vì nghĩ rằng sữa mẹ đã hết chất.
Đúng là chất lượng sữa mẹ theo thời gian sẽ có sự thay đổi để phù hợp với nhu cầu năng lượng của bé. Mẹ có thể thấy khi bé mới chào đời thì sữa mẹ là sữa non với số lượng ít nhưng lại rất giàu dinh dưỡng và kháng thể. Con dưới 1 tháng tuổi thì sữa mẹ là sữa chuyển tiếp với lượng nhiều hơn, giàu dinh dưỡng và protein giúp bé hấp thu tốt hơn. Sau 1 tháng tuổi trở đi thì sữa mẹ là sữa trưởng thành hoàn thiện với đầy đủ chất dinh dưỡng cần thiết cho bé trong những năm tháng đầu đời.
Dấu hiệu sữa mẹ thiếu chất không phải là sự thay đổi về màu sắc của sữa từ đục sang trong veo, hay vì con không tăng cân nên nói rằng sữa mẹ thiếu chất thì cũng không đúng. Chất dinh dưỡng trong sữa mẹ sẽ tự thay đổi theo giai đoạn phát triển của bé, con càng lớn thì càng cần nhiều chất dinh dưỡng hơn và sữa mẹ sẽ khó đáp ứng được đầy đủ nhu cầu của bé. Đó chính là lý do đến một độ tuổi nhất định thì mẹ nên cai sữa cho con để bé ăn uống hiệu quả, nhận được đầy đủ dưỡng chất và phát triển tốt nhất.
Mẹ lựa chọn cho con bú mẹ đến khi nào hoàn toàn phụ thuộc vào hoàn cảnh gia đình và sức khỏe của hai mẹ con. Sữa mẹ sẽ không mất chất mà chỉ có sự thay đổi chất dinh dưỡng để phù hợp với nhu cầu của con trong từng giai đoạn phát triển mà thôi.
Nếu có thể thì mẹ nên cho bé bú hoàn toàn trong 6 tháng đầu đời và kéo dài việc cho con bú đến 24 tháng tuổi. Tất nhiên nếu bé sau 24 tháng tuổi và mẹ vẫn muốn cho con bú thì không có gì là sai trái cả, nhưng với những em bé lớn hơn thì con cần nguồn dinh dưỡng đa dạng từ nhiều loại thực phẩm. Việc bú mẹ có thể khiến bé ngang bụng, ăn uống không hiệu quả nên dễ bị thiếu chất.
Mẹ hãy cân nhắc thời điểm và 9 dấu hiệu có thể cai sữa cho bé trong phần sau của bài viết để lựa chọn thời điểm cai sữa phù hợp cho con nhé!
Cai sữa quá sớm hoặc quá muộn đều sẽ ảnh hưởng đến sự phát triển của bé.
Thời điểm cai sữa thích hợp cho bé
Nếu mẹ đợi khi nào sữa mẹ hết chảy mới cai sữa cho bé thì quả thật là không biết đến khi nào, vì con còn bú là sữa mẹ còn chảy. Thậm chí có nhiều mẹ cai sữa cho con được một thời gian rồi mà thỉnh thoảng vẫn thấy có sữa chảy ra từ ngực.
Thời điểm mẹ lựa chọn để cai sữa cho bé sẽ có ảnh hưởng rất lớn đến sự phát triển của con. Cụ thể là:
- Nếu mẹ cai sữa cho bé trước 6 tháng tuổi: Con sẽ thiếu hụt chất dinh dưỡng thiết yếu trong giai đoạn đầu đời vì 100% dinh dưỡng của con ở độ tuổi này là đến từ sữa mẹ. Trong trường hợp vì điều kiện bất khả kháng mà mẹ bắt buộc phải cai sữa cho con thì hãy lựa chọn sữa công thức phù hợp để bổ sung cho bé.
- Với các bé cai sữa trước 1 tuổi: Giai đoạn 6 tháng đến 1 tuổi con mới bắt đầu làm quen với việc ăn dặm, nên chất dinh dưỡng từ thức ăn rất hạn chế. Việc cai sữa sớm ở giai đoạn này cũng chưa phù hợp và nếu mẹ vẫn muốn cai sữa cho con thì hãy chú ý bổ sung sữa công thức phù hợp cho bé.
- Giai đoạn từ 1-2 tuổi, tốt nhất là 18-24 tháng: Đây là giai đoạn thích hợp nhất mà mẹ có thể xem xét việc cai sữa cho con vì con đã đủ lớn để ăn uống đa dạng các loại thực phẩm ngoài sữa mẹ, lúc này mẹ cũng có thể lựa chọn sữa tươi để bổ sung dinh dưỡng cho con. Mẹ nhớ tuân thủ nguyên tắc thử dị ứng mỗi khi cho con làm quen với loại thức ăn mới nhé!
Tác hại của cai sữa muộn
Vậy trẻ 3 tuổi uống sữa mẹ có tốt không? Để trả lời băn khoăn này của mẹ thì POH xin đưa ra một vài tác hại của việc cai sữa muộn đối với cả mẹ và bé.
Đối với mẹ: Cho con bú lâu dài có thể ảnh hưởng đến sức khỏe và tâm lý của người mẹ. Hơn nữa, con lớn sẽ có thói quen cắn và mút rất mạnh nên dễ khiến đầu ti mẹ bị tổn thương.
Đối với bé: Trẻ cai sữa muộn có thể sẽ gặp phải những nguy cơ sau:
- Bám mẹ nhiều, khó hòa nhập với môi trường xung quanh: Mẹ cho con bú càng lâu thì bé càng có xu hướng bám mẹ và phụ thuộc vào mẹ. Bởi vì con thấy an toàn nhất khi ở cạnh mẹ nên bé rất bất an khi phải rời xa vòng tay của mẹ, điều này cản trở bé khám phá môi trường xung quanh
- Con phản kháng mạnh mẽ khi đến tuổi đi học: Đi học có nghĩa là con phải rời xa mẹ cả một ngày, với những bé vẫn còn thói quen bú mẹ thì con sẽ phản kháng bằng tất cả sức lực để có thể ở cạnh mẹ
- Con ngủ đêm không ngon giấc: Trẻ quen bú mẹ, ngậm ti mẹ để ngủ thường thức giấc nhiều lần vào ban đêm, ảnh hưởng đến giấc ngủ đêm và sự phát triển của bé
- Nguy cơ sâu răng cao hơn vì trong sữa mẹ có đường lactose tự nhiên
Nếu cai sữa cho bé ở giai đoạn dưới 1 tuổi thì mẹ nên tìm loại sữa công thức phù hợp để bổ sung dưỡng chất cho con. Với bé trên 1 tuổi thì con có thể làm quen với sữa tươi.
9 dấu hiệu có thể cai sữa cho bé
Thời điểm cai sữa tốt nhất là thời điểm mà cả mẹ cả con đều đã sẵn sàng. Nhất là khi con có 9 dấu hiệu sau thì mẹ nên bắt đầu cai sữa cho con vì lúc này là thời điểm thích hợp nhất, việc cai sữa cho bé sẽ dễ thành công hơn rất nhiều.
Dấu hiệu 1: Con có thể tự kiểm soát phần đầu của mình, quay ngang quay ngửa, giữ thẳng cổ ổn định mà không cần người lớn phải hỗ trợ. Đây không chỉ là sự phát triển các cơ, xương khớp ở bộ phận này mà còn là dấu hiệu cho thấy các cơ nhai, nuốt của bé đã cứng cáp và sẵn sàng tham gia vào việc tiêu hóa thức ăn ngoài sữa để cung cấp dinh dưỡng cho con.
Dấu hiệu 2: Con tự ngồi vững vàng một mình mà không cần người lớn phải hỗ trợ, cũng không cần tựa vào tường hay gối mềm. Đây là dấu hiệu cho thấy hệ thần kinh cũng như hệ vận động của bé đã đủ hoàn thiện, con ăn uống sẽ nuốt thành thạo và giảm được nguy cơ sặc thức ăn.
Dấu hiệu 3: Con có thể ăn cháo hạt hoặc cơm nhão cho thấy cơ hàm của bé đã phát triển, bé đã biết nhai. Đây cũng là dấu hiệu cho thấy bé đã sẵn sàng để cai sữa mẹ.
Dấu hiệu 4: Cân nặng của bé tăng gấp đôi so với lúc sinh, đối với những em bé sinh đủ tháng.
Dấu hiệu 5: Con có vẻ không thoải mái dù đã bú no. Trừ những nguyên nhân do con đang ở trong wonder week, mẹ bị ốm khiến sữa thay đổi mùi vị, con cần thay đổi lịch sinh hoạt… mà bé vẫn không hài lòng dù đã được ăn no thì đây là một trong những dấu hiệu con sẵn sàng cai sữa.
Dấu hiệu 6: Con ngậm ti mẹ lâu hơn bình thường, có khi chỉ ngậm chứ không mút hoặc mất tập trung khi được bú mẹ. Có nghĩa là con đang coi ti mẹ như một món đồ chơi chứ không còn nhu cầu bú mẹ quá nhiều như trước nữa.
Dấu hiệu 7: Con thường xuyên cho đồ vật vào mồm gặm, nếu không có đồ vật thì hăng say ngậm tay.
Dấu hiệu 8: Giấc ngủ đêm của con thường xuyên gián đoạn, đây có thể là dấu hiệu bé cần nhiều dinh dưỡng hơn để tích trữ năng lượng và ngủ đêm ngon giấc.
Dấu hiệu 9: Con rất thích thú khi nhìn thấy người lớn ăn uống, với lấy đồ ăn trong tay bố mẹ, bắt chước hành vi ăn uống của bố mẹ.
Mẹ hãy quan sát 9 dấu hiệu này của bé kết hợp với phân tích thời điểm cai sữa thích hợp cho con ở phần trước của bài viết để có quyết định phù hợp nhất với em bé nhà mình nhé!
Để được hướng dẫn về cách nuôi con bằng sữa mẹ, cũng như thực hành các kiến thức chăm sóc con khoa học để bé sinh hoạt theo lịch EASY, tự ngủ và ngủ xuyên đêm từ sớm, mời mẹ tham khảo khóa học POH EASY tại đây nhé!
Với các em bé dưới 1 tuổi, POH giúp mẹ ngủ đủ 8 tiếng HẰNG ĐÊM bằng cách xây dựng khóa học POH EASY:
• Con ngủ một mạch từ 19h tối đến 6-7h sáng hôm sau, đêm con chỉ ăn đêm 2 lần sau đó ngủ trở lại luôn.
• Con có thể tự ngủ mà không cần ti để ngủ hay phải bế ru.
• Con có thể ăn đủ no để ngủ một giấc dài chứ không ti vặt ngủ vặt
• Con có một giấc ngủ ngon mà không giật mình dậy khóc thét lên
• Vợ chồng bạn được ngủ đủ 8 tiếng buổi đêm, có thời gian riêng cho bản thân giống như thời con gái
Giúp con ngủ xuyên đêm 11-12 tiếng, mẹ nghỉ ngơi 7-8 tiếng mỗi đêm ngay hôm nay cùng POH Easy
Các khóa học khác của POH:
Phát triển não bộ, vận động & ngôn ngữ từ sớm cho con yêu (0-3 tuổi): POH Acti
Giúp con phát triển EQ, IQ tối ưu bằng Kỷ luật tích cực (0-6 tuổi): POH Poti
Thai giáo giúp trẻ thông minh, khỏe mạnh từ trong bụng mẹ: POH Thai giáo