Phương pháp tính chu kỳ kinh nguyệt là gì?
Phương pháp tính chu kỳ kinh nguyệt ( Fertility awareness methods - FAM) giúp bạn xác định những ngày trong chu kỳ kinh nguyệt mà bạn có khả năng thụ thai cao nhất. Nhiều phụ nữ sử dụng thông tin này để gia tăng cơ hội thụ thai, nhưng bạn cũng có thể sử dụng nó để tránh thai.
Tính chu kỳ kinh nguyệt để tránh thai là phương pháp an toàn, dễ thực hiện
Nếu bạn không muốn mang thai, bạn sẽ cần phải tránh quan hệ trong những ngày có khả năng thụ thai hoặc sử dụng một biện pháp tránh thai rào cản. (Các phương pháp rào cản bao gồm bao cao su nam, bao cao su nữ, màng ngăn âm đạo...)
Khi thực hành kiêng khem để tránh mang thai vào những ngày có khả năng sinh sản, các phương pháp tính chu kỳ kinh nguyệt có thể được gọi là kế hoạch hóa gia đình tự nhiên hoặc kiêng khem định kỳ.
Có hai loại phương pháp tính chu kỳ kinh nguyệt:
Phương pháp dùng lịch: Chúng liên quan đến việc theo dõi chu kỳ kinh nguyệt để ước tính thời kỳ dễ mang thai của bạn. Nó bao gồm phương pháp lịch hoặc phương pháp nhịp điệu cùng phương pháp Ngày Tiêu Chuẩn.
Các phương pháp dựa trên triệu chứng: Với các phương pháp này, bạn quan sát và theo dõi một hoặc nhiều dấu hiệu thể chất liên quan đến khả năng sinh sản, bao gồm thay đổi nhiệt độ cơ thể cơ bản (BBT) và chất nhầy cổ tử cung.
Các phương pháp dựa trên triệu chứng bao gồm phương pháp BBT, phương pháp chất nhầy cổ tử cung (còn được gọi là phương pháp tính rụng trứng), phương pháp Hai Ngày và phương pháp nhiệt độ triệu chứng - phương pháp kết hợp BBT, chất nhầy cổ tử cung và đôi khi là các dấu hiệu sinh sản khác.
Phương pháp tính chu kỳ kinh nguyệt có thể là thách thức lớn đối với bà mẹ sau sinh. Chẳng hạn, để xác định nhiệt độ cơ thể cơ bản của, mẹ cần đo nhiệt độ vào cùng một thời điểm mỗi sáng sau nhiều giờ ngủ liên tục và trước khi nhiệt độ tăng - điều này rất khó thực hiện khi bạn đang chăm sóc em bé.
Không thể sử dụng phương pháp tính ngày cho đến khi kinh nguyệt tiếp tục và bạn đã có ba kỳ kinh đều đặn.
Hãy nhớ rằng sử dụng các phương pháp tính chu kỳ kinh nguyệt sẽ không bảo vệ bạn khỏi HIV, lậu, chlamydia hoặc bất kỳ bệnh lây truyền qua đường tình dục nào khác.
Vì vậy, nếu bạn hoặc đối tác của bạn có quan hệ tình dục với bất kỳ ai khác hoặc sử dụng thuốc IV trái phép, hãy đảm bảo rằng đối tác của bạn sử dụng bao cao su tự nhiên (hoặc polyurethane) mỗi khi quan hệ tình dục.
Phương pháp tính chu kỳ kinh nguyệt có hiệu quả như thế nào?
Phương pháp tính chu kỳ kinh nguyệt - đặc biệt là phương pháp dựa trên triệu chứng - có thể rất hiệu quả khi được sử dụng một cách nhất quán. Nhưng bởi vì các phương pháp này đòi hỏi sự chú ý rất cao, hiệu quả thực tế của chúng có xu hướng thấp hơn nhiều.
Theo Đại học Sản Phụ khoa Hoa Kỳ, các phương pháp nâng cao nhận khả năng tính chu kỳ kinh nguyệt có hiệu quả từ 76% đến 88% như chúng thường được sử dụng.
Điều đó có nghĩa là trong số 100 phụ nữ sử dụng các phương pháp này để tránh thai, 12 đến 24 người trong số họ sẽ có thai trong năm đầu tiên sử dụng.
Hiệu quả của một phương pháp cụ thể đối với bạn phụ thuộc vào ba yếu tố:
- Mức độ chính xác mà bạn có thể xác định thời gian dễ mang thai của bạn
- Bạn hiểu phương pháp này tốt đến mức nào và có thể sử dụng nó để xác định những ngày dễ mang thai của bạn
- Bạn dùng phương pháp tránh thai rào cản và kiêng quan hệ vào ngày dễ mang thai đều đặn thế nào
Bạn cần phải có động lực cao để sử dụng các phương pháp tính chu kỳ kinh nguyệt đúng cách. Một số phương pháp khá phức tạp, nhiều cặp vợ chồng phải tham gia một lớp học hoặc làm việc với một cố vấn được đào tạo để đảm bảo rằng họ hiểu cách sử dụng các phương pháp này chính xác.
Bao lâu sau khi sinh con có thể bắt đầu sử dụng FAM?
Bạn có thể bắt đầu sử dụng các phương pháp lịch sau khi bạn đã có ít nhất ba chu kỳ kinh nguyệt đều đặn. Bạn cũng có thể bắt đầu sử dụng các phương pháp triệu chứng một khi bạn bắt đầu có dịch tiết âm đạo bình thường trở lại.
Nhưng phương pháp nhận thức khả năng sinh sản có thể khó sử dụng cho đến khi các chu kỳ kinh nguyệt bình thường trở lại và có thể sẽ cần tuân theo yêu cầu, hướng dẫn đặc biệt.
Có thể sử dụng FAM nếu đang cho con bú không?
Nuôi con hoàn toàn bằng sữa mẹ thường làm chậm sự trở lại của khả năng sinh sản, do đó bạn có thể không có chu kỳ kinh nguyệt trong một thời gian sau khi sinh con.
Tùy thuộc vào tần suất bạn cho con bú, có thể mất từ vài tháng đến hơn một năm để bạn bắt đầu rụng trứng trở lại. (Hãy lưu ý rằng ngày rụng trứng thường xảy ra trước kỳ kinh nguyệt khoảng hai tuần, vì vậy bạn sẽ có khả năng thụ thai trước khi bạn có được kỳ kinh nguyệt hậu sản đầu tiên.)
Nếu chưa đầy sáu tháng kể từ khi bạn sinh con, bạn đã nuôi con hoàn toàn bằng sữa mẹ và bạn chưa có kinh nguyệt, thì bạn đã đáp ứng các tiêu chuẩn của phương pháp vô kinh tiết sữa (LAM) - nó có nghĩa là có khả năng rất thấp bạn mang thai được.
Nếu không còn đáp ứng các tiêu chí về LAM, có thể bạn sẽ khó sử dụng các phương pháp tính chu kỳ kinh nguyệt trong khi vẫn đang cho con bú.
Bạn không thể dựa vào các phương pháp lịch cho đến khi có ba kỳ kinh nguyệt đều đặn và các phương pháp triệu chứng có thể gây khó khăn vì dịch tiết âm đạo của bạn có thể khác so với trước đây. Hãy nói chuyện với bác sĩ về các lựa chọn của bạn.
Có loại thuốc nào làm cho việc sử dụng FAM trở nên khó khăn hơn không?
Có thể khó sử dụng các phương pháp tính chu kỳ kinh nguyệt nếu bạn đang sử dụng bất kỳ loại thuốc nào có thể trì hoãn sự rụng trứng, tăng nhiệt độ cơ thể hoặc ảnh hưởng đến dịch tiết cổ tử cung của bạn.
Muốn tính chu kỳ kinh nguyệt chính xác, hiệu quả cần đảm bảo chu kỳ kinh nguyệt ổn định
Bạn có thể sẽ cần hướng dẫn cụ thể để sử dụng các phương pháp này trong khi đang sử dụng một số loại thuốc nhất định. Hoặc bạn nên chuyển sang dùng một phương pháp tránh thai khác.
Các liệu pháp có thể gây ảnh hưởng đến việc sử dụng các phương pháp tính chu kỳ kinh nguyệt bao gồm:
- Thuốc chữa rối loạn tâm thần (trừ thuốc benzodiazepin)
- Thuốc chống trầm cảm (thuốc ức chế tái hấp thu serotonin có chọn lọc, thuốc chống trầm cảm ba vòng hoặc bốn vòng)
- Thuốc chống loạn thần (bao gồm chlorpromazin, thioridazin, haloperidol, risperidon, clozapin hoặc lithium)
- Sử dụng lâu dài một số loại kháng sinh, acetaminophen, thuốc chống viêm không có steroid (như aspirin hoặc ibuprofen) và thuốc kháng histamin
Những tình huống khác có thể làm cho việc sử dụng FAM khó khăn hơn?
Bạn sẽ cần trì hoãn hoặc ngừng sử dụng các phương pháp tính chu kỳ kinh nguyệt nếu bạn bắt đầu bị chảy máu âm đạo bất thường.
Nói chuyện với bác sĩ hoặc cố vấn sức khỏe của bạn nếu gần đây bạn bị sẩy thai hoặc phá thai và muốn sử dụng FAM trước khi có kinh nguyệt đều đặn trở lại. Bạn cũng nên nói chuyện với bác sĩ nếu kỳ kinh nguyệt trở nên bất thường khi bạn đến tuổi mãn kinh.
Bạn cũng không thể sử dụng các phương pháp chất nhầy cổ tử cung nếu bạn có dịch tiết âm đạo bất thường hoặc có bệnh nhiễm trùng gây ảnh hưởng đến chất nhầy cổ tử cung của bạn, chẳng hạn như nhiễm trùng nấm men hoặc bệnh nhiễm trùng lây qua đường tình dục.
Và bạn không thể dùng phương pháp BBT nếu bạn có giờ ngủ thất thường hoặc bất kỳ tình trạng nào ảnh hưởng đến nhiệt độ cơ thể.
Nên làm gì nếu có quan hệ tình dục không an toàn vào một ngày có khả năng mang thai?
Sử dụng biện pháp tránh thai khẩn cấp là cách tốt nhất để giảm khả năng mang thai. Thuốc tránh thai khẩn cấp có khả năng có hiệu quả cao hơn khi bạn uống thuốc sớm.
Có thể lấy thông tin về cách sử dụng FAM ở đâu?
Để sử dụng phương pháp này như một phương pháp ngừa thai hiệu quả, bạn cần học và hiểu rõ về nó. Có nhiều phương pháp và sự kết hợp các phương pháp, một số yêu cầu hướng dẫn rất chi tiết.
Nếu quan tâm đến việc học một phương pháp tính chu kỳ kinh nguyệt, bạn và bạn tình có thể tham gia một lớp học hoặc làm việc với một cố vấn về FAM. Nhiều trung tâm y tế kế hoạch hóa gia đình, các chương trình liên kết cung cấp các lớp học FAM chi phí thấp hoặc miễn phí.
Xin lưu ý rằng các lớp học liên kết với các tổ chức tôn giáo có thể phản ánh niềm tin về tình dục và kế hoạch hóa gia đình khác với bạn. Bạn cũng có thể hỏi bác sĩ để được hướng dẫn trực tiếp.
Nguồn: Babycenter
Chúng tôi hiểu rằng, mọi người mẹ đều có quỹ thời gian ít ỏi. Bạn luôn bận rộn chăm sóc em bé và không có thời gian cho chính mình.
POH tồn tại để giúp các mẹ bận rộn nuôi dạy con khoa học thật dễ dàng và bạn có thời gian chăm sóc bản thân.
Các khóa học của POH:
Giúp con ngủ xuyên đêm 11-12 tiếng, mẹ nghỉ ngơi 7-8 tiếng mỗi đêm (0-1 tuổi): POH Easy
Phát triển não bộ, vận động & ngôn ngữ từ sớm cho con yêu (0-3 tuổi): POH Acti
Giúp con phát triển EQ, IQ tối ưu bằng Kỷ luật tích cực (0-6 tuổi): POH Poti
Thai giáo giúp trẻ thông minh, khỏe mạnh từ trong bụng mẹ: POH Thai giáo