5 cách “thổi bay” cơn cáu giận, hờn dỗi ở trẻ 1-3 tuổi

Cơn cáu giận của trẻ được thể hiện dưới hành vi nóng tính như: ương bướng, gào khóc, la hét, hờn dỗi, đòi bằng được, tức giận, đánh lại cha mẹ, ăn vạ, tự làm đau mình, đập đầu xuống đất... thường xảy ra ở trẻ nhỏ trong độ tuổi từ 1-3.

Tại sao trẻ hay cáu giận, ăn vạ?

Cơn giận dỗi của trẻ được ví như cơn bão mùa hè vậy, đến bất ngờ và đôi khi cường độ còn rất dữ dội. Phút trước trẻ có thể ngồi thưởng thức bữa trưa ngon miệng cùng mẹ, nhưng phút sau đã khóc thút thít, rên rỉ rồi la hét chỉ vì ống hút bị cong. Trẻ ở giai đoạn 1-3 tuổi thường có xu hướng khiến ba mẹ đau đầu với những cơn cáu giận vô cớ và bất chợt.

Có thể ba mẹ sẽ nghĩ con của mình thật bướng bỉnh và khó chiều. Nhưng thực tế là những cơn giận dữ không có chủ đích khiến ba mẹ phiền lòng đâu. 

Trẻ đang trong giai đoạn hiểu được nhiều hơn những từ mình nghe thấy nhưng khả năng sử dụng ngôn ngữ lại chưa phát triển. Do đó, khi muốn bộc lộ cảm xúc hay suy nghĩ và không thể nói thành lời, trẻ cảm thấy khó chịu và bắt đầu giận dỗi ba mẹ.

>> Xử lý cơn giận dỗi, tantrum, ăn vạ của trẻ

Tại sao trẻ hay cáu giận, ăn vạ?

Cách dạy trẻ hay hờn dỗi, cáu giận

1. Luôn điềm tĩnh

Trong cơn cáu giận, ngoài đá hay la hét, trẻ còn ném vứt, đánh đấm đồ vật, thậm chí là nín thở. Khi đó, trẻ hay cáu giận thường bỏ ngoài tai những lời giảng giải của ba mẹ và có những phản ứng tiêu cực như khóc thét hoặc đe dọa. 

Lúc này, ba mẹ có thể làm gì? Hãy ngồi cạnh con suốt cơn giận dữ; trẻ sẽ thấy an toàn hơn nếu có ba mẹ ở bên khi đang hoảng sợ trong chính sự la hét, vùng vằng của mình. 

Một số chuyên gia khuyến nghị ba mẹ bế, ôm và trấn an trẻ để mang lại cảm giác thoải mái. Các chuyên gia khác lại cho rằng nên phớt lờ cho đến khi trẻ bình tĩnh lại hơn là khen thưởng những hành vi tiêu cực. 

Nếu không biết nghe theo hướng nào thì ba mẹ cứ thử cả hai cách để xác định giải pháp phù hợp hơn với trẻ. 

Tuy nhiên, nếu ba mẹ thấy không chịu đựng được thì không cần thiết phải ngồi cạnh trẻ. Đôi khi, ba mẹ sẽ không thể kiểm soát cảm xúc của mình thêm được nữa khi trẻ không có dấu hiệu bình tĩnh lại. 

Nếu cảm thấy bị quá khích và trẻ đang trong trạng thái an toàn thì ba mẹ có thể rời phòng trong ít phút để tự trấn an bản thân. Cùng lúc, trẻ sẽ nhận ra rằng cáu giận không phải là cách hay để gây sự chú ý.

Hãy giữ điềm tĩnh khi con cáu giận

2. Hãy luôn nhớ mình là người lớn

Dù cơn cáu giận có kéo dài bao lâu đi chăng nữa thì ba mẹ cũng đừng nên dễ dàng nhượng bộ những đòi hỏi vô lý hay thương lượng nếu trẻ đang la hét. Đặc biệt, ở những nơi công cộng, ba mẹ thường chọn cách này để không xấu hổ trước ánh nhìn của những người xung quanh. Tuy nhiên, đừng quá quan tâm đến suy nghĩ của người khác vì sẽ có người đồng cảm và thấu hiểu nỗi khó xử.

Nhượng bộ chỉ khiến trẻ nhầm tưởng rằng giận dỗi là công cụ hữu ích để đạt được những điều mình muốn. Bên cạnh đó, trẻ đã quá hoảng sợ khi không còn kiểm soát được bản thân mình. 

Nếu cơn cáu giận lên tới đỉnh điểm với hành vi đánh người và thú cưng, ném đồ đạc và không ngừng la hét thì ba mẹ nên bé và đưa trẻ đến một không gian an toàn như phòng ngủ. Hãy nói với trẻ lý do tại sao ba mẹ phải đưa vào phòng và rằng ba mẹ sẽ ở cạnh cho đến khi trẻ chấm dứt cơn “thịnh nộ”. 

Trẻ có xu hướng giận dỗi nhiều hơn khi ở những nơi đông người; do đó, ba mẹ hãy chuẩn bị sẵn tinh thần bế trẻ đi cho đến khi trẻ bình tĩnh lại. 

3. Nói chuyện với trẻ sau khi cơn cáu giận qua đi

Sau khi trẻ hoàn toàn bình tĩnh, ba mẹ hãy ôm chặt và nói về những điều đã xảy ra. Thấu hiểu cảm giác khó chịu và giúp con bày tỏ cảm xúc bằng lời nói là một giải pháp có khả năng mang lại hiệu quả cao. Hãy để trẻ thấy rằng mọi chuyện sẽ tốt hơn nếu nói ra những điều mình mong muốn. 

Nói chuyện với trẻ sau khi cơn cáu giận qua đi

4. Chuẩn bị sẵn sàng cho các tình huống cụ thể

Ba mẹ nên nghĩ đến các tình huống có nguy cơ cao dẫn đến cơn giận dỗi và chuẩn bị sẵn sàng các phương án để “ứng phó”. Nếu trẻ bắt đầu khó chịu lúc đói, hãy luôn mang theo đồ ăn vặt. Nếu trẻ gặp khó khăn khi chuyển tiếp hoạt động, hãy báo trước về những thay đổi để trẻ có sự chuẩn bị. 

Trẻ đang trong quá trình hình thành tính độc lập. Do đó, ba mẹ hãy cho trẻ quyền tự lựa chọn bất cứ khi nào có thể. Không ai muốn luôn bị người khác thúc ép vì điều đó thực sự khó chịu và phiền phức. Thay vì nói “Con ăn ngô đi!”, ba mẹ hãy nhẹ nhàng đưa ra hai lựa chọn “Con muốn ăn ngô hay cà rốt?”. Khi đó, trẻ sẽ có cảm giác làm chủ mọi việc liên quan đến bản thân mình. 

Ngoài ra, ba mẹ cũng cần kiểm soát tần suất của những câu nói “Không”. Nếu liên tục nói những câu từ chối thì ba mẹ sẽ vô tình tạo những áp lực không đáng có lên cả mình và con. Hãy thử nghĩ: “Liệu cho con chơi thêm 5 phút có ảnh hưởng xấu gì đến một ngày của mình không?” hay “Có ai quan tâm đến việc con mình đi lộn tất hay không?”. Chắc chắn là không đâu ạ. Hãy suy nghĩ tích cực hơn để con phát huy tính độc lập ba mẹ nhé!

Chuẩn bị sẵn sàng cho các tình huống nếu trẻ hay giận dỗi

5. Để ý những dấu hiệu căng thẳng của trẻ

Giận dỗi là một phần không thể thiếu trong giai đoạn mới biết đi của trẻ. Tuy nhiên, ba mẹ cần để ý xem có bất cứ nguyên nhân nào khiến trẻ căng thẳng hơn bình thường hay không. Xáo trộn trong gia đình, bắt đầu đi nhà trẻ hay căng thẳng giữa ba và mẹ là những nguyên nhân không thể bỏ ngoài tầm kiểm soát. 

Nếu đã được 30 tháng tuổi mà cơn giận dỗi của trẻ vẫn diễn ra hằng ngày thì ba mẹ hãy trao đổi với nhân viên y tế hoặc bác sĩ đa khoa. Nếu trẻ dưới 30 tháng tuổi giận dỗi với tần suất 3-4 lần một ngày và không chịu thực hiện bất cứ một thói quen nào thì đã đến lúc mẹ cần đến sự trợ giúp.

Nhân viên y tế và bác sĩ sẽ tiến hành thăm khám để đảm bảo trẻ không mắc vấn đề nghiêm trọng nào về tinh thần và thể chất, đồng thời khuyến nghị các giải pháp đối với cơn giận dỗi.

Ba mẹ hãy nghĩ đơn giản rằng giận dỗi là một phần trong quá trình phát triển lối hành xử của trẻ. Khi trẻ lớn hơn và ổn định cảm xúc thì tần suất của những cơn giận dỗi sẽ giảm dần. 

Nguồn: Babycentre