Tiền sản giật thai kỳ

Tiền sản giật là gì?

Tiền sản giật là một biến chứng thai kỳ gây ra huyết áp cao, tổn thương thận và các vấn đề khác.

Tiền sản giật là một tình trạng tiềm ẩn mối đe dọa đến tính mạng, ảnh hưởng đến khoảng 5 phần trăm phụ nữ ở Mỹ.

Tiền sản giật có thể không gây ra triệu chứng gì nhưng nó vẫn rất nguy hiểm cho mẹ bầu và thai nhi, ngay cả khi mẹ cảm thấy khỏe.

Bác sĩ sẽ kiểm tra tình trạng của mẹ trong mỗi lần khám thai bằng cách đo huyết áp, và nếu cao, sẽ kiểm tra lượng protein trong nước tiểu.

Tiền sản giật tháng cuối gây nguy hiểm cho mẹ và thai nhi

Tiền sản giật thường phát triển nhất trong ba tháng cuối, nhưng nó có thể xảy ra bất cứ lúc nào trong nửa sau của thai kỳ, trong khi chuyển dạ. Tiền sản giật sau sinh cũng phổ biến, thậm chí đến sáu tuần sau khi sinh.

Nó có thể trở nên nghiêm trọng rất nhanh hoặc tiến triển chậm. Nếu không được điều trị, nó có thể dẫn đến các vấn đề sức khỏe nguy hiểm cho mẹ và em bé, chẳng hạn như hội chứng HELLP và sản giật.  

Có thể mẹ quan tâm: Hội chứng ống cổ tay khi mang thai - Ngứa, đau, tê tay trong thai kỳ

Tiền sản giật ảnh hưởng đến bạn và con yêu như thế nào?

Hầu hết phụ nữ bị tiền sản giật cho đến gần ngày dự sinh và sẽ hoàn toàn ổn nếu được chăm sóc thích hợp. Tuy nhiên nếu mẹ bị càng sớm, càng nghiêm trọng thì nguy cơ ảnh hưởng đến em bé càng lớn vì tiền sản giật luôn làm tăng đáng kể nguy cơ biến chứng.

Tiền sản giật nặng có thể ảnh hưởng đến nhiều cơ quan và gây ra các vấn đề nghiêm trọng, hoặc thậm chí đe dọa đến tính mạng. Đó là lý do tại sao một số phụ nữ có thể cần phải sinh sớm nếu tình trạng nghiêm trọng hoặc ngày càng trở nên tồi tệ.

Khi lượng máu chảy đến tử cung ít đi, nó có thể gây ra vấn đề cho em bé, chẳng hạn như tăng trưởng kém, quá ít nước ối và vỡ nhau thai.

Ngoài ra, em bé có thể phải chịu những ảnh hưởng của sinh non nếu cần sinh sớm để bảo vệ sức khỏe của người mẹ và ngăn ngừa thai chết lưu.

Triệu chứng tiền sản giật

Tiền sản giật không phải lúc nào cũng gây ra các triệu chứng đáng rõ ràng, đặc biệt là ở giai đoạn đầu và các triệu chứng cũng có thể khác nhau tùy từng người.

Một số triệu chứng của tiền sản giật, chẳng hạn như sưng tấy, buồn nôn và tăng cân, có vẻ giống như khi mang thai bình thường, vì vậy điều quan trọng là phải tự ý thức được bất kỳ dấu hiệu tiềm tàng nào.

• Sưng bất thường là triệu chứng phổ biến nhất, vì vậy hãy liên hệ với bác sĩ nếu:
• Nhận thấy sưng ở mặt hoặc xung quanh mắt
• Sưng trong lòng bàn tay
• Đột ngột sưng chân hoặc mắt cá chân
• Tăng khoảng 2kg trong một tuần (Điều này thường là kết quả của việc giữ nước)

Lưu ý: Không phải tất cả phụ nữ bị tiền sản giật đều bị sưng hoặc tăng cân rõ rệt và không phải tất cả phụ nữ bị sưng hoặc tăng cân nhanh đều bị tiền sản giật.

Phù khi mang thai

Nhanh chóng liên hệ bác sĩ nếu gặp bất kỳ dấu hiệu nào sau đây:

• Nhức đầu dữ dội hoặc kéo dài
• Thay đổi thị lực, bao gồm song thị, mờ, nhìn thấy đốm hoặc đèn nhấp nháy, nhạy cảm với ánh sáng hoặc mất thị lực tạm thời
• Đau bụng trên dữ dội
• Buồn nôn và nôn (trong kì tam cá nguyệt thứ hai hoặc thứ ba)
• Khó thở

Tiền sản giật được chẩn đoán như thế nào?

Bác sỹ sẽ kiểm tra huyết áp và nước tiểu của mẹ. Mẹ sẽ được chẩn đoán tiền sản giật nếu huyết áp tăng cao và có protein trong nước tiểu.

Ngay cả khi không có protein trong nước tiểu, việc huyết áp tăng cũng đòi hỏi phải tiến hành thêm những bài kiểm tra khác để có thể kết luận mẹ có mắc chứng tiền sản giật hay không.

Huyết áp cao

Huyết áp của bạn được coi là cao nếu mẹ có chỉ số tâm thu từ 140 trở lên (chỉ số trên) hoặc chỉ số tâm trương từ 90 trở lên (chỉ số dưới). Vì huyết áp có thể dao động trong ngày, mẹ cần kiểm tra huyết áp nhiều hơn một lần để chắc chắn về chỉ số huyết áp của mình.

Protein trong nước tiểu

Bác sĩ cũng sẽ kiểm tra mẫu nước tiểu với protein. Nếu sàng lọc ban đầu này cho thấy có protein trong nước tiểu, mẹ có thể được yêu cầu thu thập tất cả nước tiểu trong 24 giờ để có thể kiểm tra theo thời gian. Đây là thử nghiệm chính xác nhất cho protein.  300 miligam (mg) protein trong mẫu nước tiểu 24 giờ là dấu hiệu của tiền sản giật.

Tỷ lệ protein-creatinine

Một xét nghiệm nước tiểu khác cho tiền sản giật là tỷ lệ protein-creatinine. (Creatinine là một sản phẩm thải mà thận lọc ra.)

Thử nghiệm này sử dụng một mẫu ngẫu nhiên, do đó dễ thực hiện hơn xét nghiệm nước tiểu 24 giờ và đôi khi được dùng thay thế. Nếu kết quả kiểm tra tỷ lệ protein-creatinine của bạn ít nhất là 0,3 miligam mỗi decilít (mg / dL), đó có thể là dấu hiệu của tiền sản giật.

Hội chứng HELLP là gì?

Một số phụ nữ bị tiền sản giật gặp phải tình trạng đe dọa tới tính mạng được gọi là hội chứng HELLP. HELLP là viết tắt của:

• Hemolysis: Tan máu, phá vỡ các tế bào hồng cầu
• Elevated liver enzymes: Men gan cao
• Low platelets: Tiểu cầu thấp, các tế bào máu cần thiết cho quá trình đông máu

Hội chứng HELLP có thể xảy ra trước khi sinh hoặc sau sinh, và khiến mẹ bầu và em bé có nguy cơ cao hơn đối với các vấn đề phát sinh do tiền sản giật nặng. Một khi bị tiền sản giật, máu của mẹ sẽ được kiểm tra định kỳ về các dấu hiệu của hội chứng HELLP.

Sản giật là gì?

Trong những tình huống hiếm gặp, tiền sản giật có thể dẫn đến co giật, một tình trạng gọi là sản giật. Sản giật có thể đe dọa tính mạng cho cả mẹ bầu và thai nhi.

Một số triệu chứng có thể có trước khi bị lên cơn như:

• Đau đầu dữ dội hoặc dai dẳng
• Thay đổi thị lực: nhìn không rõ, nhìn thấy đốm  hoặc nhạy cảm với ánh sáng
• Rối loạn tâm thần
• Đau thắt bụng trên

Tuy nhiên, đôi khi cơn co giật xảy ra mà không có cảnh báo nào, bởi thế bạn có thể dùng magie sunfat co giật trước và sau khi sinh để phòng co giật.

Nguyên nhân gây ra tiền sản giật

Các chuyên gia tin rằng tiền sản giật là do giảm lưu lượng máu đến nhau thai, và nhiều trường hợp thực sự bắt đầu sớm trong thai kỳ, trước khi bất kỳ triệu chứng nào trở nên rõ ràng.

Điều này có thể xảy ra nếu nhau thai không được cấy đúng cách vào niêm mạc tử cung và các động mạch ở khu vực đó không giãn ra như bình thường, nghĩa là ít máu đến được nhau thai.

Các tình trạng như tăng huyết áp mãn tính và bệnh tiểu đường cũng có thể làm giảm lưu lượng máu đến nhau thai.

Cũng có bằng chứng cho thấy những thay đổi trong lưu lượng máu đến nhau thai sẽ kích hoạt sự giải phóng hàm lượng lớn protein nhau thai  vào máu của mẹ bầu. Điều này có thể tạo ra một chuỗi các phản ứng phức tạp bao gồm:

• Mạch máu bị hạn chế (dẫn đến huyết áp cao)
• Tổn thương thành mạch (dẫn đến sưng và protein trong nước tiểu của bạn)
• Lượng máu giảm
• Thay đổi trong sự đông máu

Khó có thể có một sự giải thích đầy đủ cho câu hỏi tại sao tình trạng này xảy đến với một số phụ nữ và một số thì không.  Di truyền, dinh dưỡng, một số bệnh tiềm ẩn, cách hệ thống miễn dịch phản ứng với thai kỳ và các yếu tố khác đều có thể gây ra hiện tượng này.

Yếu tố nguy cơ gây ra tiền sản giật

Tiền sản giật thường xảy ra ở lần mang thai đầu tiên. Tuy nhiên, một khi mẹ mắc chứng tiền sản giật, nhiều khả năng mẹ sẽ bị lại vào những lần mang thai tiếp theo.

Tình trạng càng nghiêm trọng và xuất hiện càng sớm, mối đe dọa đối với mẹ càng cao. Vì vậy, nếu bạn bị tiền sản giật nặng bắt đầu trước 29 tuần mang thai, khả năng bị lại lần nữa có thể là gần 40%, hoặc thậm chí cao hơn. Các yếu tố rủi ro khác bao gồm:

• Lịch sử gia đình có người bị chứng tiền sản giật
• Béo phì
• Mang thai đôi hoặc nhiều hơn
• Mang thai khi chưa đến 20 tuổi, hoặc sau 35 tuổi
• Thụ tinh trong ống nghiệm

Một số tình trạng sức khỏe cũng có thể khiến cho mẹ tăng nguy cơ bị tiền sản giật như:

• Tăng huyết áp mãn tính hoặc tăng huyết áp thai kỳ
• Rối loạn đông máu, chẳng hạn như huyết khối hoặc hội chứng antiphospholipid
• Bệnh tiểu đường hoặc bệnh thận
• Bệnh tự miễn dịch, chẳng hạn như lupus

Nếu có nguy cơ bị tiền sản giật, bác sĩ có thể lên lịch thăm khám thường xuyên hơn trong tam cá nguyệt thứ ba để theo dõi mẹ chặt chẽ.

Liệu pháp điều trị cho tiền sản giật?

Điều trị tiền sản giật phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của nó, thời gian mẹ bị và sức khỏe của thai nhi. Mẹ có thể phải nhập viện cho những đánh giá ban đầu - và có thể cho suốt những ngày còn lại của thai kỳ.

Để tìm hiểu tình trạng của mẹ nghiêm trọng như thế nào, bác sĩ sẽ kiểm tra huyết áp, kiểm tra nước tiểu và làm một số xét nghiệm máu. Mẹ cũng sẽ siêu âm để kiểm tra sự phát triển của em bé, trắc đồ sinh vật lý và theo dõi nhịp tim thai đơn thuần để xem tình trạng của em bé.

Nếu bị tiền sản giật và đang ở tuần thứ 37 trở lên của thai kỳ, mẹ có thể sẽ bị chuyển dạ, đặc biệt là nếu cổ tử cung bắt đầu mỏng ra và giãn ra. (Mẹ sẽ có thể phải sinh mổ nếu có dấu hiệu cho thấy mẹ hoặc con yêu không thể chịu được sinh thường.)

Nếu thai nhi chưa được 37 tuần, tình trạng có vẻ ổn định và em bé của bạn đang trong tình trạng tốt, có lẽ mẹ sẽ không cần phải sinh ngay. Mẹ có thể ở lại bệnh viện để được theo dõi hoặc có thể ở nhà nhưng vẫn được theo dõi huyết áp thường xuyên.

Hầu hết bác sĩ sẽ khuyên mẹ nên hạn chế các hoạt động của mình vì huyết áp thường sẽ thấp hơn khi nghỉ ngơi. Nhưng cũng không nên chỉ nằm trên giường vì sẽ tăng nguy cơ đông máu.

Không có chế độ ăn kiêng đặc biệt nào và mẹ sẽ không cần phải hạn chế lượng muối. Nếu là người phụ trách việc nội trợ ở nhà thì mẹ sẽ phải nhờ chồng hoặc người nhà giúp đỡ trong một vài tuần tiếp theo.

Cho dù là ở nhà hay ở viện, mẹ bầu và thai nhi sẽ được theo dõi sát sao cho đến lúc sinh. Nếu ở nhà, điều này có nghĩa là mẹ sẽ phải gặp bác sĩ thường xuyên để kiểm tra huyết áp và xét nghiệm nước tiểu (và có thể là xét nghiệm máu), cũng như siêu âm định kỳ và theo dõi nhịp tim thai.

Bác sĩ có thể sẽ yêu cầu mẹ đếm số lần bé chuyển động trong một khoảng thời gian cụ thể (số lần em bé đá).

Triệu chứng tiền sản giật tuần 35

Nếu bất cứ lúc nào các triệu chứng chỉ ra tình trạng của mẹ đang trở nên tồi tệ hơn hoặc em bé không đá, mẹ sẽ phải nhập viện và có thể sẽ phải sinh. Không có gì bất thường khi tiền sản giật trở nên nghiêm trọng hơn trong khi sinh, vì vậy mẹ sẽ được theo dõi rất chặt chẽ trong suốt quá trình sinh.

Tiền sản giật nặng được điều trị như thế nào?

Nếu được chẩn đoán bị tiền sản giật nặng, mẹ sẽ phải trải qua phần còn lại của thai kỳ trong bệnh viện. Nếu huyết áp quá cao, mẹ sẽ phải uống thuốc để hạ huyết áp để ngăn ngừa co giật.

Nếu thai nhi đã được 34 tuần hoặc hơn, mẹ có thể sẽ chuyển dạ, hoặc trong một số trường hợp nhất định, phải sinh mổ. Nếu thai chưa được 34 tuần tuổi, thì sẽ phải dùng corticosteroid để giúp phổi của bé phát triển nhanh hơn. Nếu không sinh ngay, cả mẹ và con yêu sẽ được theo dõi hết sức chặt chẽ.

Mẹ sẽ phải sinh mổ nếu có bất cứ dấu hiệu cho thấy tiền sản giật đang trở nên tồi tệ hơn cho dù mẹ đang ở trong giai đoạn nào của thai kỳ.

Nếu tôi bị tiền sản giật trong hoặc sau khi chuyển dạ thì sao?

Nếu bị tiền sản giật trong hoặc sau khi chuyển dạ, mẹ sẽ được theo dõi chặt chẽ. Tùy thuộc vào tình huống của mẹ, mẹ có thể được cung cấp magiê sulfat để ngăn ngừa co giật và thuốc để giảm huyết áp.

Sau khi sinh, mẹ sẽ chịu sự giám sát chặt chẽ trong vài ngày để theo dõi huyết áp và theo dõi các dấu hiệu biến chứng khác. Hầu hết phụ nữ, đặc biệt là những người bị tiền sản giật ít nghiêm trọng hơn, thấy huyết áp của họ bắt đầu giảm trong một ngày hoặc vài ngày sau đó. Trong trường hợp nghiêm trọng, huyết áp có thể tiếp tục cao lên trong thời gian dài hơn.

Nếu huyết áp vẫn cao, có thể bác sĩ sẽ truyền magiê sulfat trong ít nhất 24 giờ sau khi mẹ sinh để tránh co giật.

Đôi khi các trường hợp tiền sản giật, sản giật và hội chứng HELLP phát triển sau khi sinh, thường trong vòng 48 giờ đầu nhưng muộn nhất là bốn tuần sau khi sinh.

Mẹ có thể được theo dõi huyết áp trong vòng một tuần sau khi xuất viện, nhưng nếu bắt đầu gặp bất kỳ triệu chứng tiền sản giật hoặc HELLP nào, chẳng hạn như đau đầu, đau bụng dữ dội hoặc thay đổi tầm nhìn, hãy liên hệ với bác sĩ ngay lập tức.

Làm thế nào để phòng ngừa tiền sản giật?

Không ai biết chắc chắn liệu có thể ngăn ngừa tiền sản giật hay không, nhưng hiện tại có rất nhiều nghiên cứu đang được thực hiện.

Hội sản phụ khoa Mỹ và Lực lượng Đặc nhiệm Dịch vụ Dự phòng ngừa Hoa Kỳ khuyến cáo rằng phụ nữ có nguy cơ cao bị tiền sản giật nên bắt đầu dùng aspirin liều thấp sau 12 tuần mang thai.

Điều trị bằng aspirin liều thấp nhằm mục đích ngăn ngừa tiền sản giật hơn là điều trị. Không bao giờ dùng aspirin trong khi mang thai trừ khi bác sĩ khuyên dùng. Và nếu mẹ phát triển tiền sản giật, đảm bảo rằng phải tham vấn ý kiến bác sĩ về việc ngừng dùng aspirin.

Ngoài ra, điều tốt nhất mẹ có thể làm là chăm sóc tốt cho bản thân trước khi sinh và thăm khám đầy đủ. Mỗi lần khám, bác sĩ sẽ kiểm tra huyết áp và có thể kiểm tra protein trong nước tiểu của mẹ.

Điều quan trọng là phải biết các dấu hiệu cảnh báo tiền sản giật để mẹ có thể báo với bác sĩ và bắt đầu điều trị càng sớm càng tốt.

Nguồn: Babycenter

Để thai kỳ là quãng thời gian hạnh phúc của mẹ bầu

Các nhà khoa học cho thấy, bên cạnh việc bổ sung đầy đủ chất dinh dưỡng thiết yếu để mẹ bầu khỏe mạnh, con yêu phát triển thể chất, cân nặng và não bộ tốt trong thai kỳ, ba mẹ còn nên thực hành thai giáo cho con yêu để mẹ bầu tận hưởng những trải nghiệm thai kỳ tuyệt vời nhất cũng như tối ưu sự phát triển não bộ và đánh thức các giác quan của con yêu phát triển vượt trội.

Do đó, POH xây dựng khóa thực hành thai giáo online Thai giáo 280 ngày yêu thương. Điểm đặc biệt trong chương trình của POH là mẹ sẽ cung cấp ngày dự sinh của con, phần mềm sẽ tính được hôm nay bạn bé đang ở ngày thứ bao nhiêu của thai kỳ. Từ đó đưa ra các bài thực hành phù hợp với sự phát triển của bạn bé trong ngày hôm nay, giúp kích thích tốt nhất sự phát triển của con yêu.

Thai giáo còn là cơ hội để người chồng thể hiện tình yêu thương với mẹ bầu và con yêu để tình cảm gia đình thêm gắn kết cũng như sợi dây kết nối ba mẹ và con yêu được bền chặt hơn. Do đó, các ông bố hãy cùng vợ thực hành thai giáo cho con yêu mỗi ngày để người vợ cảm thấy mình được yêu thương và quan tâm nhé!